Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 17/08/2020 - Pazartesi

Rezervler azalıyor, cari açık artıyor. TL tüm zamanların en düşüğünde

• Türk Lirası'nın dolar karşısında değer kaybı, geride bıraktığımız haftanın genelinde de devam etti. 
• Rakamların dili ile konuşursak, TL, dolar karşısında, sene başına nazaran yaklaşık %20 değer kaybı ile Brezilya Real’i ve Güney Afrika Rand’ını takiben en zayıf üçüncü para birimi oldu. 
• TCMB ise, TL’nin değer kaybının önüne geçmek için, şimdilik faiz artırmaktan ziyade, likidite adımları ile TL’ye ulaşmayı pahalı kılarak piyasa faizlerinin yükselmesine olanak tanıyarak ‘üstü örtülü’ de olsa faiz artırımına gitmiş oldu. 
• Bu bağlamda, piyasa yapıcısı bankalara fonlama musluğunu kısan TCMB, ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin de %7,34’den %9,06’ya kadar yükselmesine neden olurken, borsa cephesinde gecelik faiz ise TCMB’nin faiz koridorunu üst bandın olan %9,75 seviyesine kadar yükseldi (bakınız grafik).  
• TCMB, Perşembe günü sonuçlanacak olağan PPK toplantısında, kuvvetle muhtemel, faizi, koridorun üst bandından (%9,75) ceza faizi olarak görülen geç likidite penceresine (GLP) çekerek (%11,25) ağırlıklı ortalama fonlama faizinin daha da yukarı gitmesine izin verecektir.
• Bu arada, USD/TRY kuru yavaşça yükselmeye devam etse de, Türk Lirası, aylık volatilite bazında, son 4 gündür geri çekiliyor. TL’nin oynaklığının gösteren bu verinin 26,50’den 19,80’lere kadar geri çekilmesi, Perşembe günü düzenlenecek olağan TCMB toplantısı öncesinde bir sinyal olarak yorumlanabilir. 
• Cuma günü açıklanan TCMB verilerine göre, cari işlemler açığı, Haziran ayında, turizm gelirlerinden yoksun 2,9 milyar dolar açık verdi. Geçen senenin aynı ayında, açık sadece 0,1 milyar dolar idi. Böylelikle, yılın ilk yarısında 19,8 milyar dolar açık verilirken (geçen senenin aynı döneminde cari denge 0,2 milyar dolar fazla vermişti). (bakınız grafik)  
• Bir tarafta hızla azalan TCMB rezervleri, öte yanda yasal sınırın üzerinde yabancı para açık pozisyon vererek eşlik eden kamu bankalarına, cari işlemler dengesinin de eklenmesi, USDTRY kurunu Cuma günü 7,3875 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine itti.   
• TCMB’nin düzenlediği Ağustos ayı beklenti anketine göre, yıl sonu enflasyon beklentisi %10,82’ye (resmi tahmin %8,9), 12 ay sonrasına ilişkin TÜFE enflasyon beklentisi %9,33'ten %9,70'e, yıl sonu USDTRY kuru beklentisi 7,02'den 7,34'e ; 12 ay sonrası beklentisi ise 7,26'dan 7,68'e yükseldi. Beklentilerde kötüleşme görülüyor. 
• Yurt İçindeki gelişmeler gündemi sıcak tutsa da, Trump’ın seçim öncesinde son kozlarını oynayarak ticaret savaşları başlığından yola çıkarak Çin ile gerginliği özellikle teknoloji savaşına döndürmesi, piyasalarda rahatsızlık yaratmaya başladı. 
• Bu bağlamda, dolar endeksi, 28 ayın en düşük seviyesinde işlem görmeye devam ederken, EUR/USD paritesi ise bir kez daha 1,19 seviyesini zorluyor. Dolar zayıflığına paralel EUR’da 1,20 seviyelerine doğru bir hareketi göz ardı etmiyoruz. Aşağı tarafta ise kapının anahtarı 1,1725 seviyesinde bulunuyor.  
• Dünya genelinde ivmelenen vaka sayıları yeni tedbirlerin de devreye alınmaya başlaması neden oldu. Bu bağlamda, İtalya ve Fransa yeniden izolasyon önlemlerine başvurdu. Küresel piyasalar haftayı satıcılı bir şekilde tamamlarken, sonbahar yaklaşırken ikinci dalga kaygısı ise derinden hissediliyor. 
• İçerde moral bozan makroekonomik verilere ilaveten, Doğu Akdeniz özelinde tırmanan jeopolitik riskler de dikkate alınınca, BİST100 endeksi haftanın son iş gününü %1,5 düşüşle tamamladı.  
• İlginç bir gelişme dikkatimizden kaçmadı. Altına her daim şüpheyle bakan duayen yatırımcı Warren Buffett, bankacılık pozisyonunu azaltıp altın şirketine (Barrick Gold) yatırım yapması oldukça düşündürücü.  
• Geçen hafta tarihin en sert dördüncü düşüşüne imza atan gümüşün ons fiyatı 26 dolar; altın ise 1,940 dolar civarında duruldu. Mevut piyasa dinamiklerinde, kıymetli metallerde yönünün yukarı olmaya devam edeceğini düşünüyoruz. 
• Küresel mali piyasalar yeni haftaya iyimser bir görünüm ile başlıyor. İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri’nin diplomatik açılımı, normalleşme adımları kapsamında ele alınarak hafta sonunda Ortadoğu piyasalarını yukarı itmiş. Bu bağlamda, Asya piyasaları günü biraz karmaşık bir görüntü ile tamamlamaya çalışırken, ABD borsalarının vadeli işlemleri ise olumlu bir görünüm sergiliyor. 
• Bugün sabah saatlerinde TÜİK tarafından açıklanacak Temmuz ayı konut satışları takip edilecek. Devamında ise, Maliye Bakanlığı, Temmuz ayı bütçe gerçekleşmesini açıklayacak. 

Ø  Cari İşlemler Dengesi

TCMB verilerine göre, cari işlemler dengesi Haziran ayında 2,9 milyar dolar açık ile beklentilere paralel sonuçlandı. Haziran 2019’da cari açık aylık bazda 0,1 milyar dolar idi. İçinde bulunduğumuz olağanüstü koşullar nedeniyle, turizm gelirlerinden yoksun geçen yılın ilk yarısında, cari denge 19,8 milyar dolar açık verdi. Geçen senenin aynı döneminde (2018 ilk yarı) cari denge 0,2 milyar dolar fazla vermişti. Bu sonuçlarla, yıllıklandırılmış bazda cari açık, 11,1 milyar dolar oldu.

 
Ø  Piyasalar TCMB’den faiz artırımı bekliyor

Türk Lirası’nı savunmak için zorlanmaya başlayan TCMB rezerv seviyesi, kırmızıya dayanan kamu bankalarının yabancı para açık pozisyonu ardından, piyasa oyuncuları TCMB’nin bir fiil %8,25 seviyesinde bulunan politika faizini yukarı çekmesini, ya da, fonlamayı faiz koridorunun üst bandı olan %9,25 yerine %11,25’e çekerek, piyasa yapıcısı bankaların ortalama fonlama maliyetini daha da yukarı çekmek suretiyle üstü örtülü de olsa faiz artırımına gitmesini bekliyor.

Grafikten de görülebileceği üzere, şu anda ortalama fonlama maliyeti %9,06 ve her geçen gün yükseliyor.

  
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department