Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 17/04/2020 - Cuma

Yabancının TL ile küskünlüğü, yerlinin döviz ile aşkı…

• Küresel mali piyasalar dün göreceli olarak daha sakin bir günü geride bıraktı.
• Hatırlanacağı üzere, hafta ortası, petrol fiyatlarında yaşanan talep yetersizliğine karşı sert düşüş, enerji ihraç eden gelişmekte olan ülke para birimlerinin üzerine, adeta kara bulut gibi çökmüştü.
• Güney Afrika, Rusya, Brezilya ve Meksika para birimleri dolar karşısında %3’e varan düşüşler kaydederken, her ne kadar enerji ithalatçısı olsa da, Türk Lirası, TCMB rezervlerinde görülen erimeye paralel, sert bir değer kaybı ile karşı karşıya kalarak, son 1,5 yılın zirvesini test etmişti. 
• Hülasa, Çarşamba günü yangın yerine dönen gelişmekte olan ülke para birimleri, dün daha sakin bir seyir izledi. Bunun da arka planında, IMF’nin tesis etmiş olduğu 1 trilyon dolar büyüklüğünde Kısa Vadeli Likidte Hattı’nın büyük bir pay sahibi olduğunu düşünüyoruz.
• IMF, Covid-19'un ekonomik aktiviteye vermiş olduğu inanılmaz zarara karşı, üye ülkelere, mevcut kotalarının %145'lerine varan büyüklükte likidite imkanı sunulabileceğini açıkladı.
• IMF’nin sayfasından takip ettiğimize göre, Türkiye’nin (Special Drawing Right) SDR kotası 4,7 milyar SDR. Bunun da %145’nin 6,8 milyar SDR yaptığı, dolar karşılığını ise 9,2 milyar tekabül ettiğini söyleyebiliriz.
• Elbette, IMF’de kısa vadeli bir likidite hattı mevcut olsa da, Sn. Bakan Albayrak’ın Twitter hesabı üzerinden hiçbir uluslararası kurum veya kuruluştan yardım almadan süreci yöneteceğiz açıklaması, TL ve TL cinsi varlıklar üzerinde baskı kuruyor.
• Bu noktayı iyiçe pekiştirelim. Dün açıklanan verilere göre, TCMB’nin brüt döviz rezervleri bir önceki haftaya göre 2,2 milyar dolar; sene başına göre 25 milyar dolar azalarak 56 milyar dolar seviyesine geriledi. Brüt döviz rezervlerinin 2013 senesinde rekor kırarak 115 milyar dolara ulaştığı düşünülürse, kaba bir hesapla yarı yarı eridiğini görüyoruz (bakınız grafik).
• IMF sempatizanı gibi algılanmamalı ama, rezervler sert bir şekilde azalırıken, içerde para basarak süreci yönetmek yerine, IMF’nin kısa vadeli ve ucuz faizli destek hattından faydalanmak, yatırımcı algısını da düzeltebilirdi.
• Bunu da pekiştirelim. Her hafta Perşembe günü açıklanan verilere göre, yerlilerin döviz ile aşkı; yabancı yatırımcının ise TL ile küskünlüğü devam ediyor. 10 Nisan ile biten haftada, bireylerin döviz mevduatları (DTH) yaklaşık 0,4 milyar dolar daha artarak 119 milyara yaklaştı (bakınız grafik).
• Benzer bir şekilde, TCMB rezervleri azalırken, ülkeye sıcak para girişinin de durduğu hatta çıkış yaşanmaya devam ettiğini görüyoruz. Dün açıklanan Menkul Kıymet İstatistiklerine göre, son 15 haftada yabancının devlet tahvili ve hisse senedinden çıkışı toplam  7,5 milyar dolar seviyesine yükseldi! (bakınız grafik).
• Bu veriler ve yaşanan kafa karışıklığına paralel, USDTRY kuru dün 6,95 seviyesinin üzerini test etti. Dün de söz ettiğimiz üzere, 6,85 seviyesine kadar her şey beklentimiz dahilinde idi. 6,85’den sonrası için yukarda ve grafiklerde görülebilen tek seviye, Ağustos 2018’de test edilen 7,24 olarak ön plana çıkıyor. 
• ABD Başkanı Trump, ABD ekonomisinde izolasyonun kaldırılmasına yönelik kademeli tavsiye planı açıklaması, piyasalara moral olmalı ki, sabah saatlerinde hem Asya piyasalarında hem de ABD borsalarının vadeli işlemlerinde yükseliş eğilimli bir seyir görüyoruz.
• Petrol fiyatlarında talep eksikliği nedeniyle yaşanan çöküşe karşı, Rusya ve Suudi Arabistan’dan daha büyük bir arz kesintisi sinyali gelmesi (yılın ikinci çeyreğinde 20 milyon varil) bir ihtimal petrol fiyatlarında yaşanan serbest düşüşü frenleyebilir.
• COVID-19’un ekonomiler üzerinde yarattığı yıkıcı etki de orataya çıkmaya başladı. Çin ekonomisi yılın ilk çeyreğinde %6 olan beklentinin de üzerinde %6,8 daraldı.
• Bu sabah itibarı ile enfekte olan kişi sayısı küresel çapta 2,2 milyon kişiye ulaşırken, can kaybı ise 146bin oldu. Kıta Avrupası’nda ivme kaybeden sayılarda da maalesef yeniden artış görülüyor.
• TCMB'nin brüt döviz rezervlerinde görülen sert düşüş, TL ve TL cinsi varlıklar üzerinde baskı kurmaya devam edebileceğine ihtimal veriyoruz. Dışardan sağlancak bir swap hattı veya benzer bir şekilde IMF veya G20 gibi bu amaçla tesis edilen kurumlarla artırılacak dirsek teması, üzerimizde dolaşan kara bulutları dağıtabilir. Aksi durumda, satış baskısı hissedilmeye devam edilecektir.
• İnsan başarılarından değil, hatalarından öğrenir. Sağlıklı bir haftasonu dilerim…

 
TCMB Rezervleri

Her hafta Perşembe günü açıklanan verilere göre, TCMB’nin brüt döviz rezervleri 10 Nisan ile biten haftda 2,2 milyar dolar daha gerileyerek 56,0 milyar dolar oldu. Sene başına göre düşüşün 25 milyar doları aştığını not etmek gerekiyor. Altın rezervlerinde ise altın fiyatındaki yükseliş nedeniyle 1,5 milyar dolar artış yaşandığını not edelim.

 
Haftalık Para ve Banka İstatistikleri

TCMB’nin her hafta Perşembe günü açıkladığı ve yurtiçi yerleşiklerin yatırım davranışına ışık tutan Para ve Banka İstatistikleri raporunu önemle inceliyoruz. Buna göre, 10 Nisan ile biten haftada, bireyleri döviz mevduatlarında (DTH) yaklaşık 0,4 milyar dolar artış oldu. Güncel rakam 118,7 milyar dolar. Lakin, detaylara baktığımızda, altın fiyatlarında yaşanan sert yükseliş sonucu döviz mevduatlarının yükeliş kaydettiği; USD ve EUR mevduatlarda ise gerileme yaşandığını görüyoruz. Tüzel kişilerin mevduatları da benzer bir şekilde 0,5 milyar artış kaydederek 76,3 milyar dolar seviyesine yükseldi.




Menkul Kıymet İstatistikleri

Takip ettiğimiz bir diğer önemli rapor ise, yurtdışındaki yerleşiklerin TL ve TL cinsi varlıklara olan ilgisini gösteren Menkul Kıymet İstatistikleri. Buna göre, yabancı yatırımcıların portföyündeki hisse senedi miktarı 183 milyon dolar, devlet iç borçlanma senedi portföyü ise net 328 milyon dolar düştü. Bu rakamlar ile birlikte, son 15 haftadır devam eden TL varlıklardan uzaklaşma isteğinin halen devam ettiğini görüyoruz. Yılbaşına göre soluksuz çıkış miktarı 7,5 milyar dolar oldu. Bu rakam oldukça fazla.



Konut Fiyat Endeksi
 
TCMB Şubat ayı konut fiyat endeksini açıkladı. Buna göre endeks bir önceki aya göre %2,3 arttı. Bu sonuçla yıllık bazda nominal değişim %13,94'e ulaştı. Bu rakam reel bazda (enflasyondan arındırılmış) %1,4'lük artışa işaret ediyor ki son yılların ilk kayda değer artışı. Önümüzdeki aylarda, bu tablonun da, virüs krizi ile kaçınılmaz olarak büyük bir değişime uğrayabileceğini düşünüyoruz.



Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department