Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 07/06/2019 - Cuma

Garip bir TL rallisi: Tatilde 5,66'ya gerileyen USDTRY yeniden 5,85 seviyesinde...
 

• Bizler Ramazan bayramı tatilindeyken, küresel piyasalarda işlem gören Türk Lirası ciddi anlamda değer kazandıktan sonra bu sabah yeniden satış baskısına maruz kaldı 
• Hafta içinde açıklanan ve bizlerle aynı kulvarda koşan Güney Afrika’nın birinci çeyrek büyüme rakamlarını yıllık bazda %3,2 gerileyerek son 10 yılın en derin durgunluğunu adeta haykırması ardından, yatırımcıların Güney Afrika Rand'ından (ZAR) çıkarak TL aldıklarını düşünüyoruz 
• Öte yandan, ABD’nin Çin ve Meksika ile ticaret savaşlarında anlaşma zemininden uzak duruşu karşısında küresel ticaretin sekteye uğrayacağı endişesi ile ABD Merkez Bankası başkanı Powell’in “Büyümeyi desteklemek için FED gerekeni yapacaktır” açıklaması, ABD’de faiz indirimine yönelik beklentileri ciddi anlamda artırdı 
• Bayram tatili öncesinde Savunma Bakanı Sn. Akar’ın S-400 teslimatı ile gecikme yaşanabileceği yönünde açıklaması ardından başlayan “acaba” soru işretlerini Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan bayram tatilinde “S-400 anlaşması bitmiş bir anlaşmadır, geri dönüş yok” söylemi ile çürütülmüş oldu 
• Türk Lirası’nın 29 Mart seçimlerinin iptal edilmesi ardından test ettiği 6,2460 zirvesini baz alırsan, Çarşamba günü test edilen 5,6605 seviyesi TL’nin son 19 günde %10’a yakın değer kazandığına işaret ediyor. Nedenini tam olarak bilemesek de, aşağıda çizdiğimiz USD/TRY grafiğinde bazı olası nedenleri sıralamaya çalıştık 
• TÜİK verilerine göre Mayıs ayında yıllık enflasyon %18,71 seviyesine geriledi. KKTC DPÖ’nün açıkladığı Mayıs ayı enflasyonu da benzer bir şekilde %30,77’den %26,75’e geriledi (bakınız grafik) 
• İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan ve Türkiye’de imalat sanayi faaliyet koşullarına ilişkin beklentileri gösteren PMI endeksi, Mayıs’ta 46,8’den 45,3’e geriledi. Endeks son 14 aydır büyüme ile daralmanın ayrıştığı kritik 50 eşik seviyesinin altında ve ekonomik aktivitede yavaşlamaya işaret ediyor (bakınız grafik) 
• Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında karmaşık bir seyir hakim. Gösterge endeks Tokyo borsası %0,5 yukarda işlem görürken, Şangay borsası %1,2 düşüş kaydetti 
• ABD’nin ticaret politikasındaki söylem ve aksiyonları son dönemlerde artış kaydederken, her ayın ilk Cuması olduğu üzere bugün ABD’de açıklanacak ABD tarım dışı istihdam verisi piyasalara yön konusunda ip uçları verecek 
• Reuters anketine göre, ABD’de tarım dışı istihdamın Mayıs ayında 185bin kişi artış kaydetmesi, işsizlik oranın ise %3,6’da kalması bekleniyor. Not etmek gerekiyor ki, hafta içinde açıklanan özel sektör istihdam verisi sadece 27bin kişi artış kaydederek dokuz yılın en düşük artışını kaydetti 
• ABD ekonomisinin sağlığı açısından en önemli veri olarak kabul edilen istihdam raporunu beklentilerin oldukça altında kalması, FED’den beklenen faiz indirimi bir kademe daha güçlendirecektir (Eylül ayında FED’den 0,25 indirim ihtimali %94 seviyesine yükseldi) 
• Fiat Chrysler, Fransa'daki siyasi iklimin uygun olmamasını gerekçe göstererek Fransız otomobil üreticisi Renault ile birleşmek için yaptığı tekliften vazgeçti 
• Reuters haberine göre, ABD, F-35 eğitimi alması için Türkiye’den yeni pilot kabul etmeyeceğini açıkladı

 
KKTC DPÖ – Enflasyon

KKTC Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) verilerine göre, Mayıs ayında TÜFE enflasyonu %0,47 artış kaydederken yıllık enflasyon %30,77’den %26,75’e geriledi

Enflasyonun alt kalemlerine baktığımızda, 12 ana harcama grubunun 10 tanesinde yükseliş yaşandığını görüyoruz. Lokanta ve Oteller grubu (%3,20), alkollü içecekler ve tütün (%1,44), giyim ve ayakkabı (%2,06) yükselişe katkı sağladı. Gıda enflasyonu aylık (%-0,38) konut, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar (%-3,15), enflasyonu aşağı çekti

Ayşe Teyze’nin enflasyon sepetinde en önemli kalem olan gıdanın halen daha yıllık %34,77 ile yüksek seyrettiğini not etmeniz gerekiyor



Kaynak: DPÖ ve TÜİK

 
TÜİK - Enflasyon
 
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Mayıs ayında TÜFE enflasyonu %0,95 artış kaydederek beklentilerin altında kaldı. Bu sonuçla birlikte, yıllık enflasyon %19,50’den %18,71’e geriledi

Enflasyonun alt kalemlerine baktığımızda, 12 ana harcama grubunun 10 tanesinde yükseliş yaşandığını görüyoruz. Alkollü içecekler ve tütün (%8,88), ulaştırma (%16,78) ve giyim (%7,24) yükselişe katkı sağladı. Gıda enflasyonu 5 ay aranın ardından gerilerken (%-1,18) ev eşyası (%-1,58), enflasyonu aşağı çekti

Ayşe Teyze’nin enflasyon sepetinde en önemli kalem olan gıdanın halen daha yıllık %28,44 ile yüksek seyrettiğini not etmeniz gerekiyor

TCMB’nin yakından takip ettiği, kontrol edilebilir enflasyon olarak görülen “C” enflasyonu yıllık bazda %15,87 ile son 10 ayın en düşüğüne geriledi

Üretici cephesinde ise ÜFE Nisan’da aylık %2,67 artış gösterirken, yıllık artış da %30,12’den %28,71’e geriledi

Haziran’da da, enflasyonda düşüş eğiliminin devam etmesini bekliyoruz. Gıda fiyatlarının mevsimsel etkilerle düşük seyrini sürdürmesi bekliyoruz. Son dönemde petrol fiyatlarında görülen gerileme enflasyona da olumlu yansıyabilir


 Kaynak: TÜİK

 
PMI
 
İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan ve Türkiye’de imalat sanayi faaliyet koşullarına ilişkin beklentileri gösteren PMI endeksi, Mayıs’ta 46,8’den 45,3’e geriledi. Endeks son 14 aydır büyüme ile daralmanın ayrıştığı kritik 50 eşik seviyesinin altında ve ekonomik aktivitede yavaşlamaya işaret ediyor. PMI endeksi, büyümenin öncü göstergesi olarak takip ediliyor. Hatırlanacağı üzere, geçtiğimiz haftalarda açıklanan Mayıs ayı öncü verileri de (tüketici güven endeksi 55,3 ile endeksin açıklandığı 2004’ten bu yana en düşük seviyeye gerilerken, reel kesim güven endeksinde de gerileme görüldü) ekonomik aktivitenin ve beklentileri de zayıf seyrettiğine işaret etti. PMI endeksinin gerilemesinde TL’de görülen değer kaybının etkili olduğu belirtiliyor.



Kaynak: ISO

 
USDTRY
 
Türk Lirası’nın aylardır dolar karşısında devam eden değer kayıpları, Mayıs ayının son günlerinde yerini toparlanma eğilimine terk etti. USDTRY kurunda, bardağın dolu tarafından bakmak istersek, piyasaların takip ettiği temel nedenler /satır başları:

-ABD ve NATO ile ilişkileri gereceğine inanılan Rus menşeili S-400 hava savunma sistemlerinin teslimat tarihine yönelik kafa karışıklığı (erteleme yönünde haberler olumlu karşılanıyor)
-ABD Başkanı Trump ile Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Japonya’da G20 zirvesinde yüz yüze görüşecek olması
-Döviz tevdiat hesaplarının (DTH) tüm zamanların zirvesine yükselmesi ve psikolojik manada yaşanan doygunluk hissi
-Net enerji ithalatçısı olan Türkiye açısından son haftalarda petrolün varil fiyatının 75 dolardan 64 dolara inmesi
-Ticaret savaşlarının yarattığı küresel büyüyememe endişeleri ve beraberinde çözüme yönelik azalan inanışın FED’in faiz indirimine gideceği beklentisi
-Bu bağlamda küresel piyasaların barometresi konumunda ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin Kasım 2018’de test edilen %3,24 seviyesinden hızla gerileyerek %2,12 ile Eylül 2018 seviyelerine varan geri çekilmesi
-Enflasyon cephesinde yavaş da olsa gerilemenin devam ettiği gerçeği

Elbette, tüm bu gelişmelerin üzerine, uzun bayram tatili öncesinde Türk Lirası’nın cazip faizi (TL satanlar için yüksek fonlama maliyeti) TL aleyhine var olan kısa pozisyonların da kapanmasına yardımcı oldu. 30 Mayıs günü USDTRY kurunun 6 psikolojik seviyesinin altında kırılması ardından devam eden TL talebi bayram tatilinde de devam etmiş. Bizler, tatili nedeniyle kapalı konumdayken, açık olan FX piyasalarında işlem gören USD/TL kuru 5,66 seviyesine varan bir geri çekilme kaydetti. Teknik manada, 5,66 seviyesi 200 günlük ortalamaların geçtiği seviyelere de denk geliyor

Bayram tatilinin son ermesi ve Türk mali piyasalarının bugün masa başına geçmesi ardından, bayram tatilinde devam eden düşüş eğiliminin de yerini yeniden yükselişe terk ettiğini görüyoruz. İşlem hacminin tekrar artması ile USD/TL kuru Çarşamba günü test ettiği 5,66 seviyesine nazaran bu satırları yazdığımız Cuma sabah erken saatlerde 5,85 seviyesine varan bir yükseliş kaydetti

Kısa vadede, haber kirliliğin oldukça yoğun olması, artık sayılı günler kalan İstanbul seçimleri, Türkiye’nin silah envanteri ile uyumsuz S-400 hava savunma sistemlerine yönelik ısrarın beraberinde neler getirebileceğini (ABD ve Nato ile) kestiremiyoruz

Aşağıda, 200 günlük ortalamaların geçtiği 5,66 ; yukarda ise düşük trend çizgisine denk gelen 5,90 seviyesini takip ediyoruz


 
Kaynak: Reuters


Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department