Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 22/07/2022 - Cuma

• Dün Türk mali piyasaları, sonucu belli olan TCMB'nin olağan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını neredeyse göz ucuyla bile takip etmedi. PPK politika faiz oranını %14 seviyesinde sabit tutarken, karar ardından yayımlanan kısa politika metni zamanın ruhuna uygun olarak kaleme alınmadığını  gördük. Açıkça söylemek gerekirse, TCMB'nin kredibilite kaybı her geçen gün biraz daha artmaya başladı.  
• Dünyada ise faiz artışları peşi sıra geliyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB), dün 11 yıl aradan sonra ilk kez faiz artırımına giderek gecelik mevduat faiz oranını %0 seviyesine yükseltti. 50 baz puanlık faiz artırımı piyasa beklentisinin de üzerinde olurken, ECB'nin dünkü hamlesi, kontrolden çıkmış enflasyonla ilgili endişelerin büyümeyle ilgili endişeleri geride bıraktığını gösterdi.  
• Faiz artırım sürecinin 19 ülkeli para birimi bloğunun daha borçlu ülkelerine zarar vermemesi adına, İletim Koruma Mekanizmasını (Transmission Protection Instrument - TPI) adında yeni bir politika aracı da devreye konuldu. TPI, özünde, borçlanma maliyetlerindeki artışı ve finansal parçalanmayı (fragmantasyon) sınırlamayı amaçlayan yeni bir tahvil alım planı olarak ön plana çıkıyor. 
• İtalya'da Başbakan Draghi liderliğindeki geniş katılımlı hükümet, üç önemli siyasi partinin güven oylamasında destek vermemesi üzerine istifa etti. Cumhurbaşkanı Mattarella Meclis'i de feshederek seçim kararı (25 Eylül) aldı. İtalya'nın borçluluk durumu ve beliren hükümet krizi, AB ekonomileri üzerinde ilave baskı unsuru kurarken, ortak para birimi EUR'yu da olumsuz etkiliyor. 
• ECB'nin yıllar sonra negatif faiz oranını terk etmesi, İtalya, İspanya ve Portekiz gibi borçlu ülkelerin tahvil faizlerinde baskı kurmaya başladı. İtalya'da baş gösteren hükümet krizinin de yardımı ile, İtalyan ve Alman 10 yıllık tahvilleri arasındaki getiri farkı dün 240 baz puanı aştı. ECB kararı ardından ilk etapta 1,0270 seviyesine kadar yükselen EURUSD paritesi, devreye alınan TPI'ın bir nebzede olsun faiz artırım kararını gölgelemesi ve biraz da beklenti alınır gerçekleşme satılır prensibi ile pariteyi 1,0170 seviyesi geri itti. 1,0350 seviyesi geçilmeden, pariteye şu aşamada ilave bir anlam yüklemek istemiyoruz. Doların güçlü seyri bir müddet daha korunabilir.  
• ECB ardından, Güney Afrika Merkez Bankası, enflasyonu kontrol altında tutmak için üst üste beşinci faiz artışına giderek politika faizini %5,50 seviyesine çıkardı. Dün yapılan 75 baz puan artış beklentileri de aştı. Takdir edersiniz ki, dünya seri ve koordineli bir şekilde faiz artırarak enflasyonu durdurmaya çalışırken, Türkiye'de %80'e dayanan, KKTC'de %110 aşan TÜFE enflasyonuna rağmen TCMB'nin %5 enflasyon hedefinden, cari fazladan (cari açık rekor kırıyor) ve liralaşmadan (herhalde KKM'yi işaret ediyor) söz etmesi, ilave kafa karışıklığı yaratarak TL üzerinde baskı kuruyor. 
• Dün USDTRY 17,73 seviyelerine kadar yükselerek tüm zamanların en yüksek gecelik kapanışını gerçekleştirdi. Para politikasının zamanın ruhundan ayrı bir patikada ilerlemesi ile kur üzerinde baskının her geçen gün daha da artmaya başladığını görüyoruz. Özellikle, FED'in agresif faiz artırımlarına devam edeceği beklentisi ile içerde dolar mevduat faiz oranları hızla yükselirken, şirketlerin KKM dönüşlerini yenilememesi ve dolar talebinin yeniden artması durumunda, kur üzerinde baskının daha da ivmeleneceğinden endişe ediyoruz. Risk yukarı yönlü görünmeye devam ediyor. 
• Dönelim biraz da küresel gelişmelere. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, Ukrayna ve Rusya taraflarının katılımıyla, Sn. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in hazır bulunacağı tahıl sevkiyatı anlaşması imza töreni İstanbul'da gerçekleştirilecek. Tahıl sevkiyatı anlaşmasının da yardımı ile buğday aktif kontrat fiyatları %3 civarında gerileyerek 790 cent/bushel seviyesinden işlem görüyor. Hatırlamak gerekirse, savaşın patlak vermesi ile buğday 1,400 usd cent fiyatını aşmıştı. Teknik mânâda daha da aşağıda 745 usd/bushel fiyatı takip edilebilir.  
• Küresel çapta artışa geçen faiz hadleri ister istemez talebi kısacağı için emtia fiyatları üzerinde de aşağı yönlü bir baskı yaratıyor. Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı dün sert bir şekilde gerilemesi ardından bugün bir miktar toparlanarak 105 dolar seviyesine yaklaştı. Kıymetli metaller cephesinde uzunca bir süredir devamlı gündemde tuttuğumuz 1,685 dolar hedefimiz dün temiz bir şekilde gerçekleşmesi ardından altının ons fiyatı bu sabah 1,715 dolar seviyesine yükseldi. Haftalık kapanışı bugün görmek istiyoruz. Akabinde, büyük bir beklentimiz olmasa da, aşağıda 1,685 seviyesinin altına zarar kes emri bırakarak uzun pozisyon deneyeceğiz. Gümüş tarafında da, benzer bir şekilde 22 dolar geçilmeden alınmaz diyerek aşağıda 18,60 seviyesi işaret etmiştik. Benzer bir şekilde, haftalık kapanışı görerek, 18 dolar seviyesinin diplerine zarar kes emri yazarak gümüşte de uzun pozisyon deneyeceğiz. 
• Seri faiz artırımları, şirket finansalları üzerinde maliyet kanadından hırpalayıcı bir unsur olması nedeniyle hisse senetleri üzerinde de baskı kuruyor. Dün küresel mali piyasalarda toparlanma sinyalleri görülse de (ABD borsaları geceyi (Nasdaq %1,4) yükselişle tamamladı) seans sonrası gelen Snap'in olumsuz bilançosu bugün havanın olumsuza dönmesine zemin hazırladı. Sosyal medya platformu Snap, zayıflayan bir ekonominin sosyal medya üzerindeki tkilerinin 'korkunç' bir resmini çizerek "inanılmaz derecede zorlu" koşullarda bir tahminde bulunmayı reddetmesi sonrasında, hisseleri %25 oranında düştü.  
• Teknoloji hisselerinde bulaşıcılık etkisi ile ABD vadeli endekslerinde bu sabah düşüş eğilimi hâkim (Nasdaq %0,7 aşağıda). Pasifiğin diğer ucunda da, hava parçalı bulutlu ve kararsız bir seyir görülüyor. Bugün dünya genelinde açıklanacak imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI rakamları veri takvimini âdeta süslüyor. Gözler ise, ECB ardında haftaya FED'in olağan FOMC toplantısında olacaktır (genel beklenti haftaya 75 bsp artırım yönünde).