Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 28/06/2022 - Salı

• Dün neredeyse tüm gün BDDK'nın yeni kredi tebliğinin getirdiği kafa karışıklığı ve bunun yarattığı türbülansı takip ettik. Öncelikle uygulamanın nasıl yürütüleceği dair soru işaretleri kaçınılmaz bir şekilde dün kredi kanallarının işlevsiz kalmasına neden oldu. Cuma akşam yayımlanan tebliğ ve akabinde Pazar gecesi soru işaretlerini gidermeye yönelik yeni açıklama ardından, Pazartesi sabahı masasına oturan bankacılar, uygulama ve denetlenme safhalarında birçok zaaf barındıran tebliğ karşısında âdeta ne yapacaklarını bilemediler.  
• Dahası, önlemlerin mikro düzeye indirgenmiş olması (takip ve uygulanabilirlik) kolay bir süreç olmadığı gibi, özel şirketlerin nakit yönetimine kamunun doğrudan müdahalesi de ayrı bir başlıkta tartışılması gerekiyor. Serbest piyasa mekanizmasına bu kadar çok müdâhale edilmesi, uzun vadede daha çok sorunları da beraberinde getireceğinden endişe ediyoruz. Daha basit bir yaklaşımla, devreye alınana yeni politikaların sermaye kontrolu algısının da tetiklemesi, kafalarda soru işaretlerinin artmasına neden oldu.
• Dün Reuters ve BloombergHT'nin geçtiği habere göre, bazı bankaların uygulama ile ilgili belirsizliklere paralel kredi vermemeyi tercih ederken bazılarının ise müşterilerinden taahhütname alıp ilerlediğini okuduk. Kaş yapayım derken göz çıkarmak! Hûlasa, Türk mali piyasaları dün "kaldı geriye cevapsız sorular" şarkısını paralel büyük bir sistemik sorunla ile karşı karşıya kaldılar. TL krediye ulaşmak isteyen şirketlerin 15 milyon TL üzeri yabancı para varlıklarını satacakları beklentisi ile USDTRY kuru sabah saatlerinde psikolojik 16 seviyesinin diplerine kadar gevşe de, gün içerisinde 16,60 seviyelerinde denge buldu. Dün de bültenimizde belirttiğimiz üzere, teknik mânâda 16,62 seviyesine haftalık kapanış olarak dikkat etmek gerekiyor.  
• Bültenimizde dün yine belirttiğimiz üzere, şirketlerin yabancı para fazlalarının tümünü TL'ye dönmeden başka araç ve yöntemlerle başvuracaklarını düşünüyoruz. İhracat için hammadde veya ara madde satın alınıp stoklar canlı tutulabilir, ithalat ödemeleri öne çekilip ödenebilir, mesela Türk Eurobondları alınabilir, Kur Korumalı Mevduat ile kur riskinden uzak durulabilir... Bunları sayısı da artırılabilir. Bu nedenle, kur cephesinde düşüşün pek de kalıcı bir duruma işaret etmediğini düşünüyoruz. 
• Döviz fazlası olan halka açık şirketlerin son dönemde oldukça iyimser bir performans kaydettiklerini biliyoruz. Bu minvalde, BDDK kararının ilk etkisi tahmin ettiğimiz üzere BIST100 ana endeksi %1 aşağıya iterken, tebliğin getirdiği sistemik risk bankacılık sektörünün günü %2,4 düşüşle tamamlamasına neden oldu. Nasıl ki döviz cephesinde düşüşü kalıcı gömüyorsak, benzer bir şekilde borsa cephesinde de düşüşü kalıcı görmüyoruz. Yılın ikinci yarısında, sanayi hisselerinin bankacılık hisselerinden daha iyi bir performans sergilemesini bekliyoruz. Not etmek gerekiyor ki, BIST100 ana endeksi yılın ilk yarısını %36 seviyesinde yükselişle tamamlamaya hazırlanıyor (6 aylık enflasyonun ise %40 olmasını bekliyoruz). 
• BDDK'nın son dönemde almış olduğu kararların aslında hemen hemen hepsinin ortak paydasında faizin doğru yerde olmamasının getirdiği dengesizlikleri giderme arayışı olduğunu görüyor ve biliyoruz. Enflasyonist ortamlara yönelik büyük bir tecrübeye sahip Türk insanı, gerek tüketimi erkene çekmek gerekse de parayı 'mala bağlama' hamlesi ile taşınmaz malların fiyatları âdeta uçtu (konut, arsa, tarla, otomobil). BDDK'nın, enflasyonun koşar adım hipere doğru sürüklendiği bir ortamda, kredi patlamasını yavaşlatmak adında almış olduğu pek çok adımı anlamakla birlikte, denge bir kere bozulmaya gerek demekten de kendimizi alamıyoruz. BDDK hamlelerine paralel, kredi piyasasında yaşanan sıkışmayı da yılın ikinci yarısı için göz önüne aldığımızda, sanayi cephesinde hisse senedi yatırımının ilk sıralara yükselerek, artık fiyatı oldukça pahalı hâle gelen ve enflasyondan daha çok getiri sağlayan konut, arsa, tarla ve otomobil gibi yatırımların (yılın ikinci yarısında) ivme kaybedeceğini düşünüyoruz.
• BDDK kararı bugün de bültenimizin büyük bir kısmını doldurdu. Yurtdışı cephede ise, dün küresel mali piyasalar iyimser başladıkları günü sakin ancak bir miktar da olsa satıcılı bir eğilim kaydederek tamamladı. Somut bir neden ön plana çıkmasa da, dün de bültenimizde belirttiğimiz üzere, maalesef yükselişler uzun soluklu olamıyor keza piyasalar önlerini görmekte oldukça zorlanıyorlar. Enflasyon kaygıları ve buna paralel merkez bankalarının koordineli bir şekilde daha sıkı bir para politikasına geçerek ekonomiler stagflasyona sürükleyecekleri beklentisi keyifleri kaçırıyor.  
• Kıymetli madenler cephesinde keyifsiz hava korunmaya devam ederken, dün USDTRY kurunda yaşanan sert düşüşe paralel gram altın 970TL seviyesine kadar geriledi. Hatırlanacağı üzere, 1,023 TL seviyesinde tıkanan gram altında gösterglerin yorgunluk emaresi göstermeye başladığının geçen hafta altını çizerek aşağı yönlü ihtimale dikkat çekmiştik.  
• Dünyada ise gözler biten G7 Zirvesi ardından başlayacak NATO Zirvesine çevriliyor. Avrupa Merkez Bankası'nın Portekiz Sintra'da yıllık merkez bankası başkanlarının katılacağı forumu da yakından takip edilecektir. Forum, “hızla değişen bir dünyada para politikası uygulamasının önündeki zorluklara“ odaklanacak. Çarşamba günü ECB, FED ve BoE Başkanlarının katılacağı panel önem arz ediyor. Yatırımcılar, merkez bankası başkanlarının bir yandan enflasyonu düşürürken, bir yandan küresel ekonominin yumuşak bir iniş yapmasını sağlamak gibi zorlu bir göreve dair görüşlerini öğrenmek isteyecek. 
• Bu sabah Asya hisseleri, yatırımcıların gece boyunca dalgalı bir seyir izleyen ve günü düşüşle tamamlayan ABD borsalarını takiben kararsız bir seyir izliyor. Gösterge endeks Tokyo borsası hafif artıda işlem görürken, diğer bölge borsalarında ve ABD borsalarının vadeli işlemlerinde ise eksiler göze çarpıyor. Petrol fiyatları geçen hafta 107 dolara kadar gerilemesi ardından bu sabah 117 dolara yaklaşması da morallerin bozulmasına neden oldu (petrolün artışı küresel enflasyonu daha da coşturuyor).