Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 03/06/2022 - Cuma

Cari işlemler fazlası vermek mottosu ile yola çıktık; açık rekorları kırıyoruz!

• Küresel mali piyasalar dün karamsar başladıkları günü, iyimser bir şekilde tamamlamayı başardı. Bunda, OPEC+'ın Rusya'nın petrol üretimindeki düşüşü telafi etmek için ham petrol üretimini artırma konusunda anlaşmasının da büyük bir payı olduğunu düşünüyoruz. Hafta ortası 125 dolar seviyesine kadar yükselen Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı, dün dalga geçen günü 118 doların kıyısında tamamladı.  
• Rusya da dahil olmak üzere birlikte hareket eden ülkelerin oluşturduğu OPEC+, petrol üretimini Temmuz ve Ağustos'ta günde 648bin varil artırma konusunda anlaştı. OPEC+'nın üretim artış hızını artırması, dün piyasaların da havasının değişmesinde etkili oldu. Avrupa borsa endekslerinde başlayan yükseliş, ABD borsalarında da sirayet etti. Risk iştahını göstergesi olan teknoloji borsası Nasdaq geceyi %2,7 yükselişle tamamladı. 
• Piyasaların risk off modundan risk on moduna geçmesi ile dolar endeksi (DXY) de gerilerken, EURUSD paritesi hızla 1,0750 seviyesine varan bir yükseliş kaydetti. Bu bağlamda, havaya ayak uyduran Bitcoin'in yeniden 31bin dolar seviyesinin üzerine yükseldiğini gördük. Teknik bir bakış açısıyla, 28,800 dolar seviyesinden kurtulan Bitcoin'de yukarıda 34,400 seviyesine varan bir yükseliş bizleri şaşırtmayacaktır. Altın ve gümüş için haftalık kapanışının önemli olacağı bir gündeyiz. Her iki kıymetli maden de dün sert bir tepki yükselişi ile teknik mânâda ön plana çıkan 1,860 ve 22 dolar seviyesinin üzerine yükselmeyi başardı. Haftalık kapanış ile de yükseliş teyit edilirse, haftaya tonumuz pozitif olacaktır. 
• Bizim cephede ise iki ayrı dinamik (renk) belirleyici olmaya devam ediyor. Borsanın rengi âdeta toz pembe; döviz piyasasının ise koyu siyah olmaya dün de devam etti. Enflasyondan kaçan yerli yatırımcıların sığındığı güvenli liman olan BIST100 ana endeksi, tüm zamanların kapanış rekorunu her geçen gün bir adım daha yukarıya taşırken, USDTRY kuru ise 20 Aralık kur şokundan bu yana en yüksek seviye olan 16,50'e dayandı. Döviz piyasasında kamunun süregelen desteğinin devam etmesine rağmen, ultra reel negatif getiri ve her ay daha da büyüyen dış ticaret açığı, döviz talebini artırmaya devam ediyor. 
• Bu minvalde, dün Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan Mayıs ayı öncü dış ticaret verileri geçen yılın aynı ayına göre %157 artarak 10,7 milyar dolar seviyesi ile yeni bir rekor kırdığına şahit olduk. Açığın büyümesi kendi içinde döviz talebinin de artması anlamına geliyor. Mesela, Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) verilerine göre Mayıs ayında otomotiv satışları 65,167 adet olurken, bir önceki yılın aynı ayına göre satışlar %19,1 büyüme kaydetti. TCMB verilerine göre, taşıt kredilerindeki büyüme sene başına göre %66,3 ile oldukça dikkat çekiyor! Enflasyondan kaçan yatırımcılar, artık konut piyasasının oldukça pahalı bir hâle gelmesi nedeniyle otomotiv piyasasına âdeta saldırdı. TL'nin sunmuş olduğu faizin enflasyona göre çok ucuz olması ve kredilerde süregelen artış hızı (sene başına göre %23,7 arttı) beraberinde bambaşka sorunlar doğurmaya devam ediyor. Ah o denge bir kere bozulmaya gerek! 
• ABD'de dün açıklanan veriler genel hatları ile zayıf tarafta kalmaya devam ettiğini gördük. Mesela, her ayın ilk cuması açıklanan (bugün) resmî istihdam verileri öncesinde, dün açıklanan özel sektör istihdamı 128bin kişi artışa işaret ederek beklentiyi  (300bin) karşılayamadı. FED'in zayıf verilere rağmen enflasyonla mücadele etmek adına, Haziran ve Temmuz aylarında da 50'şer baz puan faiz artırımına gideceğine kesin gözüyle bakılırken, daha sonrası ise şimdilik meçhul.  
• Veri takviminde ilk sırada ABD ekonomisinin sağlığı açısından bir numaralı veri olarak takip edilen istihdam raporu bulunuyor. KKTC saati ile 15:30'da açıklanacak veride tarım dışı bordrolu çalışan sayısının 320bin kişi artması; işsizlik oranının ise %3,5'e inmesi bekleniyor. Verinin alt kalemlerinde, enflasyon göstergesi olarak takip edilen yıllık maaş artışlarının %5,2 artacağı tahmin ediliyor. İçeride bugün gözler TÜİK'in açıklayacağı enflasyon rakamlarında olacak. Anketlere göre enflasyonun aylık bazda %5,5 artması ve yıllık rakamı %77 seviyesine taşıması bekleniyor. 

>Dış Ticaret Dengesi

Ticaret Bakanlığı Mayıs ayı öncü dış ticaret verilerini açıkladı. Buna göre ihracat %15,2 artışla 18,9 milyar dolar, ithalat ise %43,8 artışla 29,7 milyar dolar oldu. Bu sonuçlarla dış ticaret açığı yıllık bazda %157 artarak 10,7 milyar dolar seviyesi ile yeni bir rekor kırdı. Uygulamaya alınan yeni ekonomi modeli, cari fazla vermek mottosu ile çıkılan yolda (hem de enflasyonu düşürüp, hem de büyümeye destek sağlayacak) rekor dış ticaret açığı ile sürdürülemez bir yola doğru ilerliyor. Dış ticaret açığını artması, beraberinde döviz talebinin de artması demek!

 
 
>Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) 

ODD verilere göre Mayıs ayında otomotiv satışları 65,167 adet oldu. Bir önceki yılın aynı ayına göre satışlar %19,1 büyüme kaydetti. Otomotiv pazarında yüksek enflasyon ve kurdaki artış nedeniyle talep öne çekiliyor olsa da, uluslararası tedarik zincirindeki aksaklıklar nedeniyle yeni araç arzının sınırlı olması pazarı sınırlıyor. TCMB verilerine göre, taşıt kredilerindeki büyüme oldukça dikkat çekici: Sene başına göre artış %66,3 

 

>TCMB rezervleri arttı

27 Mayıs ile biten haftada, TCMB'nin brüt döviz rezervleri yaklaşık 1,3 milyar dolar artışla 61,3 milyar dolar, altın rezervleri ise fiyat hareketi kaynaklı olarak 1,4 milyar dolar artışla 41,6 milyar dolar seviyesine yükseldi. Toplam brüt döviz ve altın rezervleri ise 102,9 milyar dolar seviyesine yükseldi. 

 

>Swap Hariç Net Rezervler

27 Mayıs ile biten haftada, swap hariç net rezervler eksi 61,2 milyar dolar ile anlamlı bir değişim göstermedi.

 
>DTH

Parite/fiyat etkisinden arındırılmış rakamlara göre, gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) bir önceki haftaya göre 0,75 milyar dolar, tüzel kişilerin ise 0,26 milyar dolar azaldı. Arındırılmamış rakamlara göre, toplam DTH 0,2 milyar dolar artışla (stok: bireysel 136,4 milyar dolar ; kurumsal 78,3 milyar dolar) toplam 214,7 milyar dolar oldu.

 

>Liralaşma mı Dolarizasyon mu?

BDDK verilerine göre KKM stok miktarı 904,1 milyar TL seviyesine yükseldi. KKM'nin bir YP enstrüman olduğu düşünülürse, YP cinsi mevduatın toplam mevduat içindeki payı %71,4 ile tüm zamanların zirvesinde seyretmeye devam etti (KKM hariç %58,2).





 
>Menkul Kıymet İstatistikleri

Yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi ve tahvil stoku, 27 Mayıs ile biten haftada $0,1 milyar azaldı. Son 6 haftada çıkışı miktarı $2,4 milyar olarak (oldukça yüksek) gerçekleşti! 2013'de $152 milyar olan yabancı portföyü $18 milyar doların altına geriledi!

 

>Fiili Faiz Oranları

TCMB & BDDK kredi genişlemesini yavaşlatmak adına attığı adımlara rağmen, enflasyonun %70-80 bandında olduğu bir ortamda %25-%30 seviyelerindeki faiz oranları herhangi bir anlam ifade etmiyor. TL krediler haftalık olarak %2,5 artarken, sene başına göre değişim oranı %23,7 oldu.

 
Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department