Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 16/04/2020 - Perşembe

Çanlar gelişmekte olan ülke para birimleri için çalıyor

• Dün küresel mali piyasalar oldukça tatsız bir günü geride bıraktı.
• Bir tarafta ABD’de açıklanan mikro ve makro bazda veriler virüsün ağırlığını hissetirirken, diğer tarafta ise petrolün arz kesintisine rağmen önlenemez düşüşü, moralleri bozuyor.
• OPEC+ almış olduğu 9,7 milyon varil üretim kesinti kararı, petrolü maalesef ipten alamadı. Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı hafta başına göre neredeyse %25'e yakın değer kaybetti.
• Petrolün sert değer kaybı, finansal varlık grupları arasında gelişmekte olan (EM) ülke para birimlerini ciddi şekilde hırpaladı.
• Enerji ihraçatçısı olan Güney Afrika, Rusya, Meksika ve Brezilya para birmlerinde dün %3’e varan değer kayıpları görüldü. EM para birimleri içerisinde yer alan TL, her ne kadar enerji ithalatçısı olarak süreçten daha az yara alsa da, TCMB rezervlerine yönelik endişeler ve beraberinde bulaşıcılık etkisi ile negatif havadan kaçamadı. 
• Türk Lirası, dolara karşı, sene başına göre bakılırsa, %16 değer kaybı ile ligin 5. sırasında yer alıyor. İlk dörte ise, yukarda da değindiğimiz üzere Güney Afrika (%34), Brezilya (%30), Meksika (%27) ve Rusya (%21) yer alıyor. 
• TL, dün dolar karşısında son 1,5 yılın zirvesini test ederek 6,9250'ye yükseldi. TL açısından, özellikle, petrolün arkadan esen olumlu bir rüzgar olduğunu, ancak TCMB rezervlerinin son 14 yılın en düşük seviyesine gerilediği bir ortamda uluslararası kısa finansman desteği alarak süreci daha iyi bir şekilde yöneteceğini düşünmüştük. 
• Lakin, para birimi rezerv para niteliğine sahip olmayan, döviz rezervleri göreceli olarak düşük, dolarizasyon eğilimi ise kuvvetli olan bir ekonomide, dışarının da adeta yangın yerine döndüğü dünkü günde, Sn. Bakan Albayrak'ın dış kaynak desteğini reddeden konuşması, TL’nin de günü ciddi anlamda değer kaybı ile tamamlamasına neden oldu.
• USD/TRY kurunda yaşanan sert yükseliş, Borsa Istanbul cephesinde %3’e varan bir düşüşü beraberinde getirirken, IMF söylemleri ile hafta sonu 521 baz puana kadar gevşeyen 5 yıl vadeli CDS primleri, dün yeniden 600 baz puanın üzerine yükseldi. 
• Genel olarak, gelişmekte olan ülke para birimlerinde yaşanan bu bulaşıcılığın önünü geç olmadan kesmek gerekiyor. Bunun için de, uluslararası bir desteğe ihtiyaç olduğu ve bu ihtimalinin de çok zayıf olmadığını düşünüyoruz. Her ne kadar Sn. Albayrak “hiçbir uluslar arası kurum ya da kuruluştan destek talebinde bulunmadan…” söylemini dün yinelese de, görev tanımları itibarı ile IMF ve G20 gibi kurumlar bu tip dönemler için kurgulandı. 
• USD/TRY kurunda, yukarda da izah ettiğimiz görüşlerin ışığında, 6,85 seviyesine kadar yükseliş, beklentimiz dahilinde idi. 6,85 seviyesinin dün aşılması ardından teknik manada yukarda tüm zamanların zirvesi olan 7,24 hedef sahasına girebileceğine artık daha yüksek ihtimal veriyoruz (bakınız grafik).
• Sabah okuduğumuz raporlarda, OPEC+’ya ragmen düşüşüne devam eden petrol fiyatlarını durdurmak adına, ABD cephesi, petrolü yer altında bırakmak ve çıkarmamak için teşvikler vermeye hazırlanıyor.
• Bu sabah itibarı ile, Covid-19 enfekte vaka sayısı 2 milyonu aşarken, can kaybı 135bine ulaştı. Vaka sayısının yaklaşık üçte biri ABD’de görülüyor.
• Dün günü ağır yaralı olarak tamamlayan küresel mali piyasaların yeni günü de pek iyimser karşılamadıklarını söylemek gerekiyor. ABD kapanışlarına paralel, Asya borsalarında da bu sabah %1,5’a varan düşüşler görülüyor.  
• Küresel arenada kordineli bir destek paketi açıklanmadıkça, kan kaybının devam etmesi çok da uzmalık gerektiren bir konu olmasa gerek.
• Türkiye özelinde, 2018’de yaşanan kur ve faiz şokunun yaraları daha yeni yeni sarılırken, üzerine eklenen korona virüsü, oyunun kurallarını yeniden değiştireceğe benziyor. 
• Peşinen şunu söyleyerek lafı çok da uzatmayayım: Kırılgan ve döviz fakiri olan Türkiye’de bugüne kadar bildiğimiz her şeyi belki de bir kenara bırakmak gerekiyor. Belki de tüm değerlendirmeleri ve yorumları bir kenara bırakıp kolları farklı bir vizyon ile sıvamak gerekiyor. Her zaman pragmatik bir kişiliğe sahip olduğuna inandığımız Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son dakika da olsa beklenilen ve doğru manevraları sahipleneceğini düşünüyoruz. 
• O güne kadar TL ve TL cinsi varlıklar üzerinde baskı devam edecektir. Çanlar gelişmekte olan ülkelerin geneli için çalıyor ve bulaşıcılık etkisi hızla artabilir!

 
TL oynaklık oranı yükseliyor

Türk Lirası'nın oynaklık oranı yükseliyor. TCMB'nin kurun seviyesinden ziyade oynalık oranına daha hassas olduğunu biliyoruz. 20 seviyesinin üzeri, istenmeyen bölge.



USD/TRY

Yukarda da izah etmeye çalıştığımız üzere, USD/TRY kuru dün, önemli bir karar noktası olan 6,85 seviyesini aşarak 6,9250 seviyesine kadar yürüdü. Geçmiş tecrübeler der ki,  özellikle piyasa tansiyonu ve volatilitenin arttığı bu tip dönemlerde, piyasa istediğini alana kadar zorlamaya devam edecektir. Bu noktada TCMB'nin devreye girmesi beklense de, faiz indirmeyi bırakmak bile bir ilk adım olarak görülebilir. Konunun içsel faktörleri olduğu kadar (yetersiz TCMB rezervleri) dışarda da gelişmekte olan ülke para birimlerine yönelik ciddi bir yangın görüyoruz. Bu günler için tesis edilen uluslararası kurumların atacağı kordineli adımlar ile yangın tazyikli su sıkılarak önlenebilir. Aksi takdirde, yangın her yere sıçrayacaktır. USD/TRY kurunda, artık, grafikten de görülebileceği üzere, tüm zamanların zirvesi olan 7,24 mıknatıs görevi üstelenecektir. 



Konut İstatistkikleri

TÜİK, Mart ayı konut satış istatistiklerini açıkladı. Aylık bazda bakılırsa, geçen yılın aynı ayına göre yaklaşık %3,4 artış gerçekleşmiş ve 109bin konut satılmış. Detaylara baktığımızda ise, kredi faizlerindeki düşüş kaynaklı ipotekli satışlarda yıllık bazda yaklaşık iki kat artış görüyoruz. Yabancı konut satışları 3,036 adet ile geçen yıla göre %3 gerilemiş. Listede ilk iki sırayı Irak ve İran oluştururken, Çin'in de basamakları tırmandığını not edelim. Mart verilerinde virüsün ayak izlerini tam olarak göremedik. Lakin, kaçınılmaz olarak Nisan ve sonrasında görülebileceğini düşünüyoruz.



Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department