Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 18/09/2020 - Cuma

Bilinmeyen sularda seyreden bir para birimi: Türk Lirası

• Dün açıklanan verilere göre, TCMB’nin sadece bu sene brüt döviz rezervleri %40 azalarak 45,2 milyar dolar seviyesine geriledi. Toplam altın ve brüt döviz rezervleri (içerisinde ciddi miktarda swap yolu ile alınan emanet dövizler de var) 2005 yılındaki seviyesine gerilerken, ülkenin 1 yıldan kısa döviz borcunun karşılayacak düzeyde de olmadığını not etmek gerekiyor (bakınız grafik).
• Hatırlayalım, bu nedenle, geride bıraktığımız hafta, Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moodys’s, ödemeler dengesi kriz uyarısı yaparak Türkiye’ye tarihin en düşük notunu vermişti.
• Pandemi nedeniyle, yaz aylarının en büyük beklentisi olan turizm sezonunu da boş geçmesi, turizm gelirlerinden yoksun senede, yine içerde artan ekonomik sorunlara karşı açılan bütçe dengeleri de beraber düşünülürse, hem iç hem de dış borcu artırdığını görüyoruz.
• Bu gelişmeler ışığında, sadece bu sene TL’nin dolar karşısında değer kaybı %27, Euro karşısında ise %37 oldu. Daha basit bir anlatımla, biraz daha uzağa gidersek, 10 sene önce, yarım dolar ve yarım Euro almak için 1 Türk Lirası 70 kuruş ödemek gerekirken, bugün 8 Türk Lirası 25 kuruş ödemek gerekiyor. 10 senede TL’nin sepet karşısındaki değer kaybı yaklaşık %400 (bakınız grafik).
• Türk Lirası’nın dolar karşısında değer kaybının son günlerde şiddetlenmesi, bitmek bilmeyen faiz tartışması ve kamunun döviz kıtlığı ve beraberinde yasal rasyolar nedeniyle müdahale gücünün de azalması nedeniyle, TCMB, likidite operasyonları ile Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyetini %10,41 seviyesine yükseldi. BIST cephesinde ise oluşan faiz %11,25 oldu (bakınız grafik).
• USD/TRY kuru dün 7,55 seviyesini aşarak tarihi zirvesini bir adım daha kuzeye taşırken, CDS risk primi yaklaşık 10 baz puan artışla 525 baz puana, 2 yıl vadeli tahvilin bileşik faizi ise %13,7'ye yükseldi.
• TCMB'nin haftaya Perşembe günkü düzenlenecek olağan PPK toplantısı önemle takip edilecektir. Geç likidite penceresinde bir artış gündeme gelebileceğini düşünüyoruz.
• TCMB verilerine göre, 11 Eylül ile biten haftada, toplam DTH kurumsal alımların yoğunluğu ile 1,3 milyar dolar arttı. Yurtiçi yerleşiklerin (dövizle işi olmayan) döviz biriktirmeye devam ettiklerini görüyoruz. Gerçek kişilerin döviz mevduatları 135,5 milyar dolar; tüzel kişilerin ise 83,2 milyar dolar seviyesine yükseldi.
• Öte yandan, bitmek bilmeyen yabancı çıkışının 11 Eylül ile biten hafta da devam ettiğini görüyoruz: Yabancının hisse senedi stoku 30 milyon dolar dolar, devlet iç borçlanma senedi (DIBS) portföyü ise 32 milyon dolar azaldı.
• BDDK’nın her hafta açıkladığı bankacılık sektörüne yönelik bültene göre, 11 Eylül ile biten haftada,  kamu mevduat bankalarının yabancı para net genel pozisyonu yaklaşık 0,2 milyar dolar açıklarak eksi 5,75 milyar dolar oldu. Bu rakamın yasal özkaynaklara göre oranı %18,7'ye denk geliyor (yasal sınır %20).
• Küresel mali piyasalar FED toplantısı ardından dün günü oldukça karışık bir seyir izleyerek kapattı. FED olabildiğince destekleyici dursa da (3 yıl faiz artırmayacağını söyledi), yeni bir tedbir açıklanmaması ve üyelerin faiz tahminlerinin yarattığı kafa karışıklığı gereksiz bir volatilite yarattı.
• EUR, dolar karşısından 1,1730 – 1,1840 aralığının iki tarafını da gün içinde test ederek günü bandın üst tarafında tamamladı. Kıymetli metallerde de durum farklı değildi. Altının ons fiyatı, FED öncesi 1,970 doların üzerini görüp dün sabah 1,932 dolara kadar gerilemesi ardından günü yeniden 1,950 doların üzerine yükselerek tamamladı.
• Altın cephesinde, aşağıda 1,1910 , yukarıda ise 1,975 seviyeleri alım satım bandı olarak kollanabilir. Geçildiği yöne doğru hareket sertleşecektir.
• Haber akışında, İngiltere Merkez Bankası’nın da negatif faizi değerlendirdiği açıklaması dikkat çekti. İngiltere tahvillerinin faiz eğrisi, 7 seneye kadar olan vadede negatif getiri ile işlem görüyor (bakınız grafik).
• FED ardından ilk işlem günün dalgalı bir seyirle tamamlayan küresel piyasalar, yeni günü daha ılımlı karşılıyor. Asya borsalarında cılız da olsa alımlar görülürken, ABD vadelileri hafif ekside, Avrupa ise yatay.
• Brent cinsi petrolün varil fiyatı, kotalarını aşan ülkelere Suddi Arabistan’ın yaptırım uygulayacağını söylemesiyle 44 dolara yükseldi.

Ø  TL Sepet Kur

Yarım dolar ve yarım EUR’dan oluşan Türk Lirası’nın sepet değeri, bu haftayı 8,25 seviyesine dayanarak tüm zamanların zirvesinde kapatmaya aday görünüyor. Daha basit bir anlatımla, 10 sene önce, yarım dolar ve yarım Euro almak için 1 Türk Lirası 70 kuruş öderken, bugün 8 Türk Lirası 25 kuruş ödemek gerekiyor. 10 senede TL’nin sepet karşısındaki kaybı yaklaşık %400.

 


Ø  Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti

TCMB’nin direk olarak %8,25 olan politika faizini artırmak yerine, piyasa yapıcısı bankalara sağladığı fonlama musluğunu sıkması, fonlamanın ağırlıklı olarak TL borç verme faiz oranı ve ceza faizi olan geç likidite penceresi aracılığıyla yapılması, ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini dün %10,41 seviyesine, BIST cephesinde oluşan faiz de %11,25 seviyesine taşıdı. Bir müddettir göreceli yatay bir seyir izleyen ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti, TL’nin değer kaybının şiddetlenmesi ile yeniden yükselişe geçti.




Strateji ne yapmayacağına karar vermektir! TL'nin seri faiz indirimleri ile USD/TRY kuru uzun bir süredir yükseliş eğiliminde. 

 

Ø  TCMB Rezervleri

Gerek virüs krizinin yarattığı ekonomik zorluklar, gerekse de Türk Lirasını savunmak için TCMB’nin brüt döviz rezervlerinin kullanması ile bu sene brüt döviz rezervlerinin hızla eriyerek 45,3 milyar dolara gerilediğini; altın rezervlerinin ise 42,9 milyar dolara yükseldiğini görüyoruz. TCMB’nin toplam brüt döviz ve altın rezervi 88,2 milyar dolar düzeyinde. Söz konusu rezerv seviyesi, ülkenin 1 yıldan daha kısa vadede olan döviz yükümlülüğünü karşılayacak düzeyde değil.

 

Ø  Dolar gelişmekte olan ülke para birimlerine karşı

2013 yılının Ocak ayına göre bakarsak, gelişmekte olan ülke para birimlerinin dolara karşı topyekun hırpalandığını, ancak TL’nin negatif ayrıştığını görüyoruz!

 

Ø  İngiltere'de negatif faiz geçiyor!

İngiltere Merkez Bankası’nın da negatif faizi değerlendirdiği açıklaması dikkat çekiyor. Özellikle artan işsizlik, tırmanan Brexit belirsizliği, ve artan vaka sayılar, İngiltere tahvillerinin faiz eğrisinin 7 seneye kadar olan vadede negatif getiri ile işlem görmesine neden oldu.



Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department