Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 04/11/2021 - Perşembe

Para politikası bir iletişim sanatıysa, FED çok iyi bir sanatçı!

• Dün gece saatlerinde sonuçlanan FED'in olağan Kasım ayı FOMC (bizim PPK) toplantısından, beklenildiği üzere, tahvil alımlarının azaltılmasına ilişkin takvimi açıkladı. Buna göre, FED, pandemi döneminde piyasalara vermiş olduğu 120 milyar dolar tutarında desteği her ay 15 milyar dolara azaltarak (tapering) programı 2022 ortasında tamamlayacak.  
• Aylardır piyasaları itina ile hazırlayan, küçücük bir adada bile bizlerin dahi programın Kasım ayında biteceğini rahatlıkla öngörmesinin karşılığı 'öngörülebilirlik' ve oldukça güçlü 'iletişim'. Para politikası bir iletişim sanatıysa, FED çok iyi bir sanatçı! Umarım, TCMB para politikası yapıcıları da doğru iletişimin ne kadar önemli olduğunu dün akşamki FED toplantısından tecrübe etmişlerdir.  
• FED'in karar metninde, 'yüksek' enflasyonun geçici faktörlerden (arz şokları) kaynaklandığının altı tekrar çizilse de, şu an faiz artırımının masada olmadığını rahatlıklar anlıyoruz. 2022'nin yılının ikinci yarısına yönelik faiz artırım beklentilerine yönelik basın toplantısında FED Başkanı Powell'a yöneltilen bir soruya ise şu an faiz artırımını konuşmanın "prematüre" olduğunu belirtti. Basın toplantısında kullanılan yapıcı veya mitolojide barışın simgesi olan 'güvercin' üslup, piyasalarda hafif de olsa bir toparlanma yaşanmasına da neden oldu.  
• Her ne kadar gece FED toplantısı küresel anlamda gündemin bir numarası olsa da, dün sabah saatlerinde açıklanan Ekim ayı enflasyonu, konsantrasyonunu cari dengeye çeviren TCMB'nin tam olarak odağında olmasa da, bizim gibi piyasa aktörleri tarafından yakından takip edildi.   
• Enflasyon verisi öncesinde / sonrasında hızla tırmanmaya başlayan kur ve adeta bir anda %3 çöken borsanın arkasında yatan neden ise Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın sağlık durumuna ilişkin olarak son günlerde artan mesnetsiz haberlerin olduğunu anlıyoruz. Akabinde, basına yansıyan görüntülerin dedikodu mekanizmasını hafifletmesi ile Türk mali piyasalarının da sakinlediğini gördük. Kafalarda ise bir miktar da olsa soru işaretlerinin kaldığı günde, gün için 9,75 seviyesine yükselen USDTRY kuru, günü başarılı FED kararı ardından 9,64 seviyesine gerileyerek tamamladı. Gün içinde sert dalgalanan BIST100 ana endeki ise, bankacılık hisselerinin önderliğinde günü %1'e yakın artıda tamamlamayı başardı. Borsa İstanbul'a yönelik olumlu tonumuzu koruyoruz. 
• Dönelim enflasyon verilerine. Alt detaylarını grafik kısmında paylaşacak olsam da, yıllık TÜFE enflasyonu %19,9 ile 33 ayın zirvesine yükselirken, yurtiçi ÜFE enflasyonu ise %46,3 ile 2002 yılına geri döndü! TCMB'nın ise bu verilere rağmen 18 Kasım'da faiz indirimine devam edeceğine neredese kesin gözüyle bakıyoruz. Bir dipnot düşmek gerekirse, bağımsız bir araştırma kuruluşu olan ENAG'ın verilerine göre enflasyon Ekim ayında %6,9 artış kaydetti (yıllık gerçekleşme %49,87!) 
• TÜFE ile ÜFE arasındaki fark 26 puan aşarken, üreticiye yansıyan maliyet bir noktada Ayşe Teyze de (yani tüketiciye de) kuşkusuz yansıyacaktır! Enflasyona 'geçici' demenin pek de doğru olmayacağını düşünüyoruz. 
• Türk mali piyasaları, gerek Sn. Cumhurbaşkanı'nın sağlığı, gerekse de S-400lere yönelik dün akşam servis edilen (İncirlik Üssüne götürüldüğü) haberleri mesnetsiz dedikodular ve yalanlama ile sonuçlansa da, dalga boyunun yükseldiği aşikar. USDTRY kurunda, haftalık kapanışının 9,48 seviyesinin üzerinde kalmaya devam etmesi durumunda, riskleri yukarı yönlü görmeye devam ediyoruz. 
• Enflasyon ve FED toplantısı ardından bugün sahneye İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) olağan Kasım ayı faiz toplantısı ile çıkıyor. İngiltere'den bugün faiz artırımı gelme olasılığı düşük olmasa da, önümüzdeki ay kesin faiz artışına gideceklerini düşünüyoruz. Bu bağlamda, içinde bulunduğumuz covid dönemi ardından para politikası duruşunu faiz artırımı ile sertleştiren ilk gelişmiş ülke merkez bankaları arasında İngiltere'nin yer alacağını öngörümüz de hayat buluyor. (BoE politika faizi tüm zamanların en düşük seviyesinde %0,10 ; beklenti ise %0,25 yükseltilmesi yönünde). 
• Son günlerde bültenlerimizde sıklıkla belirttiğimiz üzere, Brent petrol cephesinde uzun pozisyonlarmızdan geçen hafta 86 dolar seviyesinden çıktık. Bugün OPEC+ toplantısı öncesinde başta ABD olmak üzere tam saha pres ile talep edilen üretim artışı ve bir diğer tarafta İran'ın nükleer müzakerelere geri dönüyor olması, Brent'in varil fiyatını 81 dolar seviyesine kadar itti!  
• Altın ve gümüş cephesinde tatsız hava hatta kan kaybı dün ve bugün de korunuyor. Haftalık manada 1,785 dolar seviyesinin üzerinde kapanış görmeden, altın cephesinde uzun pozisyon açmanın derinliği belli olmayan suda kaptanlık yapmaya benzediğini paylaşmıştık. Altın bu sabah 1,770 dolar seviyelerinin diplerine kadar gevşedi. Gümüş cephesinde ise, Eylül dibi olan 21,40 ile Ekim tepesi olan 24,80 seviyelerinin %50 düzeltmesi 23,10 seviyesine tekabül ediyor ve bu seviye dün test edildi. Gümüşte alım yönünde pozisyon açmak için yön henüz net değil ve kenarda beklemeyi tercih ediyoruz. 
• FED'in takdire şayan iletişimi ardından dün geceyi ABD borsaları ılımlı yükselişle tamamladı. Yeni gün başlangıcında Asya piyasaları da Wall Street'i takip ederek güne ılımlı bir yükselişle başlıyor. Gösterge endeks Tokyo borsası %0,9 yukarıda. İyimser havanın Avrupa borsalarında da sirayet etmesini bekliyoruz. 
• Veri takviminde, bugün dünyada hizmet sektörü PMI verisi takip edilecek İçeride ise TCMB'nin enflasyon değerlendirme raporu ve reel kur endeksi takip edilebilir. Her hafta Perşembe günü olduğu üzere, TCMB ve BDDK'nın haftalık bültenleri de dikkatle irdelenecektir.

  

>Enflasyon

TÜİK verilerine göre, TÜFE enflasyonu Ekim ayında piyasa beklentilerinin bir tık altında %2,39 artarken (piyasa tahminin %2,5) yıllık gerçekleşmeyi de  %19,89'a taşıdı. Yurtiçi ÜFE ise aylık bazda %5,24 artarken yıllık rakam 2002 yılına dönerek %46,31 oldu. TÜFE ile ÜFE arasındaki farkın 26,4 puan ile yeni bir rekor daha kırdığını görüyoruz. Grafiğin alt kısmından da takip edileceği üzere, ÜFE, TÜFE'nin 2,3 katı ve 2019 yılından beri soluksuz yükseliyor.

Verinin alt kalemlere baktığımızda aylık bazda giyim ve ayakkabı grubunun mevsim değişikliği nedeniyle %7,6 artışla başı çektiğini görüyoruz. Yakından takip ettiğimiz gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ise aylık artış %1,9, yıllık karşılığı ise %27,4 oldu.

TCMB'nin son dönemlerde öne çıkardığı çekirdek göstergelerde C tanımlı endeks %16,8 artı kaydederken, TCMB'nin politika faizi olan %16'nın üzerinde yer almaya devam etti.

 

Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department