Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 02/08/2023 - Çarşamba

• Yeni güne önemli bir haber ile başlıyoruz. Uluslararası Kredi Derecelendirme kuruluşu Fitch, iki ay önce borç tavanı krizinin çözülmesine rağmen, ABD hükümetinin en yüksek kredi notunu AAA'dan AA+ seviyesine indirdi. İndirime de gerekçe olarak mali bozulmayı gösterildi. Bu hareket Beyaz Saray'dan öfkeli bir tepki alırken (keyfi olarak nitelendirildi), ABD'yi AAA olarak notlayan tek kurum Moody's kaldı.  
• Özünde "kredi notu" olarak takip ettiğimiz kavram "yabancı para cinsi borçlanma notu." Özellikle de gelişmekte olan ülkeler için kıymetl ve önemli. ABD'nin notunun kırılmasından sonra 3 büyük kredi derecelendirme kuruluşunda tam kredi puanına (AAA) sahip ülke sayısı da dokuza düştü: Almanya, Avustralya, Danimarka, Hollanda, İsveç, İsviçre, Lüksemburg, Norveç, Singapur. 
• Hatırlanacağı üzere, Uluslararası Kredi Derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's 2011 yılında ABD'nin en yüksek "AAA" notunu bir kademe düşürmesi ardında riskli varlıklar (hisse senetleri) gerilemiş, yatırımcılar güvenli liman olan ABD devlet tahvillerine (nispeten güvenliğine) kaçmışlardı. Bu sabah da benzer bir eğilim görüyoruz. Dün geceyi zayıf makro ekonomik verilerin gölgesinde düşüşle tamamlayan ABD borsaları, karar ardından bu sabah vadeli işlemlerde %0,5 kadar geriledi.  
• Asya borsalarının da güne pek de iyimser başlamadığını görüyoruz. Gösterge endeksler Tokyo ve Hong Kong borsaları %2 düştü. Güvenli liman 10 yıllık ABD tahvil getirileri hafif de olsun düne nazaran gerilerken, Bitcoin ve altının ons fiyatı düne nazaran yükselerek sırası ile 29,700 dolar ve 1,950 usd/ons  seviyesine yükseldi. Brent cinsi petrolün varil fiyatı, endüstri verilerinin geçen hafta ABD ham petrol stoklarında beklenenden çok daha dik bir düşüş göstermesinin ardından 86 dolar seviyesine dayanarak Nisan ayından bu yana en yüksek seviyesinden işlem görüyor.  
• Küresel mali piyasalar dün günü bir miktar da olsun keyifsiz tamamlamıştı. Bunun da arka planında açıklanan verilerin büyük bir payı olduğunu düşünüyoruz. ABD'de JOLTS istihdam verisi (açık pozisyonlar) haziran ayında iki yıldan fazla bir sürenin en düşük seviyesine gerilerken, benzer bir şekilde ABD'de imalat sanayi PMI rakamları (büyümenin öncü göstergesi) beklentileri karşılayamazken, verinin büyüme ile daralmayı ayrıştıran 50 eşik değerinin altında 9. ayı da tamamladığını not edelim.  
• Son günlerde egemen olan FED'in ekonomiyi çok da daraltmadan enflasyonla mücadelesinde başarılı olduğuna yönelik inanış, dün açıklanan veriler ile gölgede kaldı. Son veriler, FED'in artık faiz artırmaması hatta durması gerektiğini açık bir şekilde gösterirken, FED'in bir sonraki olağan toplantısının Eylül ayı ortasında olduğu ve o güne kadar daha pek çok veriyi yorumlayacağımızı unutmayalım. 
• Doların değer kazandığı dünkü günden pariteler de nasibini aldı. Kısa pozisyona sahip olduğumuz GBPUSD cephesinde 1,2820 seviyelerindeki teknik seviye günlerdir süren tepki hareketleri ardından nihayet aşağı yönlü geçilirken, yarın İngiltere Merkez Bankası'nın olağan faiz toplantısını takip edeceğiz. Vadeli işlemler 25 baz puan artışa %65 ; 50 baz puan artışa ise %35 ihtimal tanıyor. 
• Türkiye cephesinde ise son dönemde cereyan eden önemli gelişmelerin, TL ve TL cinsi varlıkları da etkilediğini not edelim. Dolar bazında Borsa İstanbul ana endeksi 22 Haziran tarihinde TCMB'nin faiz artırımına yeniden soyunması ardından %30'a yakın değer kazandı. Her ne kadar dün yükseliş duraklamış olsa da, ya da dolar bazlı endeksin de aşırı alım bölgesine geldiğini görsek de, TL bazında iyimserlik hâlen daha korunabilir. Başarılı geçen TCMB Enflasyon raporu, başkan yardımcılığı görevine yapılan atamalar para politikasında fabrika ayarlarına geri dönüldüğü şeklinde yorumlanırken, dış politikada yeninde kulvar değiştiren Türkiye'nin komşular ile yeniden 'sıfır problem' stratejisine geçmesi ve Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Körfez turunun beraberinde getirdiği pek çok yatırım olasılığı, Türkiye'nin risk primini de azalttı. CDS risk primi 400 baz puan seviyesinin altında kalmaya devam ederken, gelişmelerin bir tek döviz piyasasına olumlu bir katkısı olmadığını ve kurun kamunun da desteği ile psikolojik 27 seviyesinin hemen altında işlem gördüğünü not edelim. 
• Dün İstanbul Sanayi Odası (ISO) tarafından açıklanan Temmuz ayı imalat sanayi PMI 49,9 değerini alarak bu yılın en düşük seviyesine gerilerken, 6 aylık genişleme dönemi de geride kalmış oldu. TCMB ve BDDK'nın son dönemlerde uygulamaya aldığı ekonomiyi soğutmaya yönelik tedbirler ile uyumlu bir veri gördük. Öte yandan, BloombergHT'nin tüketici güven endeksi de benzer bir şekilde Temmuz ayında bir önceki aya göre %18'lik keskin bir daralma kaydetti. Verinin alt kalemlerinde, tüketicinin hem mevcut durum algısında, hem de geleceğe ilişkin beklentilerinde gerileme izlendi. Döviz kurları ve buna bağlı enflasyonda izlenen hızlı yükseliş eğilimini Tüketici Güveninde yaşanan gerilemenin en temel nedeni olarak görüyoruz. Unutmamak gerekiyor ki, otoritelerin son günlerde attığı adımlar ve krediye erişimin azalması bu tabloyu daha da kötüleştirecektir (bu olasılığı seçim öncesinde pek çok kez dile getirmiştik (halk dili ile acı reçete)). 
• Gelelim dün günün en önemli gelişmesine. İstanbul Ticaret Odası (İTO), İstanbul için Temmuz ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre, geçinme endeksi (TÜİK karşılığı TÜFE) beklentilere paralel vergi artışlarının da gölgesinde aylık %9,8 artış kaydederken, yıllık gerçekleşmeyi %63,8 seviyesine taşıdı. Temmuz ayı verisi, Ekim 2022'den bu yana devam eden düşüş eğiliminin de sonuna gelindiğini gösterdi. Böylelikle yıllık enflasyonda bir süredir yaşanan düşüş sona erdi ve yön yeniden yukarı döndü. Her ne kadar TÜİK ile İTO arasında korelasyon TÜİK verilerinin son zamanlarda kredibilite kaybı yaşaması ile koparken, yine de perşembe günü açıklanacak resmî enflasyonun yukarı yönde sürpriz yapma ihtimalinin de göz ardı edilmemesi gerektiğini düşünüyoruz.