Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 03/11/2022 - Perşembe

FED: Henüz işimiz bitmedi!

• Dün akşam sonuçlanan FED'in olağan Kasım ayı PPK toplantısından, beklentilere paralel 75 baz puan faiz artırım kararı geldi. Hızlı bir şekilde karar metnini okuduğumuzda, öngörümüz ile uyumlu, faiz artırım hızında yavaşlama sinyallerinin satır aralarına yerleştirildiğini hatta 6 aylık bir zaman dilimine  sıkıştırılan 375 baz puan faiz artırımı ardından para aktarım mekanizmasının işlevini yerine getirebilmesi; hem enflasyona hem de ekonomik faaliyetlere "gecikmeli etkisinden" dolayı FED'in bugüne kadar yaptığı sıkılaştırmayı dikkate alacağını anladık. 
• Daha basit bir anlatımla, ekonomik faaliyetleri iyice bastırıp ciddi bir resesyona neden olmadan, son altı aydır durmaksızın faiz artıran FED'in bundan sonra atacağı adımların etkisini görmek isteyeceğini 'yazıya' dökmesi piyasalara ciddi bir motivasyon sağladı. FED'in metne serpiştirdiği "gecikmeli etki" ifadesini bizler gibi piyasalar da iyimser yorumlayarak, Başkan Powell'ın mikrofon karşısına geçene kadar gereken 30 dakikalık süreçte oldukça iyimser bir tablo sergiledi: Piyasa faizleri ve güveni liman dolar gerilerken, riskli varlıklara alım geldi.  
• Lâkin, Başkan Powell'ın mikrofon karşısına geçmesi ile olumlu hava 180 derece yön değiştirdi. Karar metninde gözümüzde canlanan güvercin FED gitmiş yerine olabildiğince şahin Powell âdeta geri gelmişti. Powell "son toplantıdan bu yana gelen veriler, nihai faiz oranlarının önceden beklenenden daha yüksek olacağını gösteriyor" dedi. Konuşma metni ile politika (karar) metni arasında ciddi bir fark olduğunu anlayan piyasalar Powell'in bir önceki toplantıya göre daha yüksek bir faize işaret etmesi ile 30 dakikalık mutluluk molası ardından piyasalar topyekûn "sat" tuşuna basınca, Türk Lirasından başka ne var ne yok dolar karşısında değer kaybetti. ABD endeksleri %1 artıdan %3 eksiye geçerken, risk iştahını yansıtan gümüş %2 düştü. 
• Enflasyona karşı gerekli adımları atma noktasında az mı yaptık çok mu ileri gittik bocalaması yaşayan FED, bundan sonrası için veri bağımlı politikasını korumaya devam edeceğini söylerken, artırım hızını yavaşlatacak olsa dahi (kuvvetle muhtemel Aralık ayında 50 baz puan artırım göreceğiz), enflasyonla ilgili olarak olumlu yönde bir veri görmediğimiz müddetçe, ne FED ne de piyasalar huzura ermeyecekler!
•  Küresel mali piyasalar dün FED toplantısı öncesinde günün büyük bölümünü sakin bir seyirle geçirirken, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ukrayna tahıl sevkiyatinin saat 12'den sonra planlandığı gibi devam edeceğini söylemesi ve Rusya'nın anlaşmaya geri dönmesi ile buğday vadeli kontratları sert bir şekilde (%6 civarı) gerileyerek 8,4 usd/bushel seviyesine geri çekildi. Dün Avrupa'da açıklanan imalat PMI verileri beklentileri karşılayamazken, her ayın ilk cuması ABD'de açıklanan resmî istihdam verisi öncesinde takip ettiğimiz ADP özel sektör istihdamı Ekim ayında 239bin kişi ile 195bin olan beklentinin çok üzerinde artış kaydetti (istihdam verileri ABD ekonomisinin güçlü olduğuna işaret etmeye devam ediyor). Türkiye'de ise öncü dış ticaret verilerine göre dış ticaret açığı yılın ilk 10 ayında %430 artışla 8 milyar dolar oldu (detayları aşağıda grafikten görebilirsiniz). 
• Powell'ın konuşması ardından karaları (kırmızı) bağlayan ABD teknoloji borsası Nasdaq, geceyi büyük bir zigzag çizerek %3,6 düşüşle tamamladı. Nasdaq ile korelasyonu iyice azalan Bitcoin, hâlen daha 20,500 dolar civarında işlem gördüğünü not edelim. Bu sakinlik ve yatay seyir dikkatlerimizden nedense bir türlü kaçmıyor (hatırlarsanız dün bu konuyu irdelemiştik)! 
• Para birimleri cephesinde benzer bir zigzag da doların piyasa kuru olan DXY'ye de yaşanırken, sepet içinde yer alan Euro ve Sterlin'in sert gerilemesi ile DXY yeniden 112 seviyesine dayanarak 1 haftanın zirvesine yükseldi. Kıymetli madenler cephesinde altın iki önemli teknik seviyenin (aşağıda $1,616 yukarıda $1,685) arasında savrulmaya devam ederken, peş peşe, dolar karşısında 7 aylık düşüşün ardından 8. aya da pek olumlu bir başlangıç yapamadı. Sterlin cephesinde var olan uzun pozisyonlarımız giriş noktamıza tekrar geri gelirken, 1,1350 seviyesinde zarar kes seviyesinin durduğunu not etmek gerekiyor. Özellikle haftalık kapanışın 1,1410 seviyesinin üzerinde olmasına dikkat edeceğiz.  
• Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında da hava keyifsiz. Çin'in Zero Covid politikasından çıkılacağı yönünde beklenti ile son günlerin flaş ismi Hang Seng borsası %3 düşüşle başı çekiyor. Not edelim ki, Hong Kong para otoritesi de faiz oranların FED'den saatler sonra 75 baz puan artırdı. Diğer bölge borsalarında ise hâkim renk kırmızı olsa da, satışlar büyük çaplı değil. Gösterge endeks Tokyo borsası yatay bir seyir izlerken, Pasifiğin diğer ucunda, ABD borsalarının vadeli işlemlerinde hafif de olsa yükselişler görüyoruz.  
• Mali piyasaların gündemi bugün oldukça yoğun görünüyor. İçeride sabah saatlerinde TÜİK tarafından açıklanacak Ekim ayı enflasyon verilerini takip edeceğiz (TÜFE aylık %3,6 ; yıllık %85,6 bekleniyor). Günün ikinci yarısında her hafta perşembe günü olduğu üzere TCMB haftalık verileri önemle inceleyeceğiz. Yurtdışı cephede ise İngiltere Merkez Bankası (BoE), 40 yılın en yüksek enflasyonuyla (%10,1) mücadele ederken, faiz oranlarını 75 baz puan artışla %3'e çıkarması bekleniyor (1989'dan bu yana en büyük oran artışı). Yarın ise gözler ABD tarım dışı istihdam verisinde olacaktır.

>Öncü Dış Ticaret Verileri

Ticaret Bakanı tarafından açıklanan Ekim ayına yönelik öncü verilere göre, dış ticaret açığı Ekim ayında %430,4 artışla 8 milyar dolar oldu. İhracat Ekim'de geçen yıl aynı aya göre %2,8 artışla 21,3 milyar dolar olurken, ithalat geçen yılın aynı ayına göre %31,9 artışla 29,3 milyar dolar oldu. Yılın ilk 10 ayında ihracatın 209,45 milyar dolar; ithalatın ise 300,55 milyar dolar olduğu düşünülürse, Ocak-Ekim döneminde dış ticaret açığı %168,5 artışla 91,1 milyar dolar oldu. Ekim ayı özelinde ihracatın ithalatı karşılama oranı %72,7 olarak gerçekleşti. Rakamları yorumlamak için uzman olmaya gerek yok sanırım. Yine de, dışsal faktörler olarak Ukrayna savaşı nedeniyle şirazesinden çıkan enerji fiyatları (Türkiye enerji ithalatçısı), EUR'nun dolar karşısında sert değer kaybı (Türkiye'nin ana ihracat kapısı Avrupa), artan altın ithalatı; içsel olarak ise yeni ekonomi politikasının yan etkileri ve ultra düşük reel faizin tüketimi patlatmasının bir sonucu olarak dış ticaret rekorlar kırmaya devam ediyor.

 
 

Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department