Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 13/03/2020 - Cuma

Aslan, ceylan, sırtlan, zebra yan yana koşuyorsa orman yanıyor demektir!

• Küresel piyasalar dün tarihi bir güne tanıklık etti. Biraz daha yorumumu pekiştireyim. Dün kan gövdeyi götürdü! 
• ABD hisse senedi endeksleri, meşhur Kara Pazartesinden bu yana (19 Ekim 1987) en büyük günlük düşüşü kaydetti. 2008 küresel krizinde 17 ayda yaşanan %54 düşüşün yarısı sadece 1 ayda gerçekleşti (bakınız grafik) 
• ABD borsalarında yaşanan sert düşüş hemen hemen tüm piyasalara sirayet etti. Piyasa oyuncuları, nakitte kalmak adına finansal varlıkların nitelik ve niceliğine bakmaksınız ne varsa sattı. 
• Dün bu bağlamda her şeyin fiyatı düştü. Hem de öyle böyle değil. İtalya borsası %17 düşerken, güvenli liman olan değerli metallerde gövde üstünde baş kalmadı. Son yılları popüler ürünü platinyum fiyatı %14 düştü. 
• Altını beğenmediğimizi söylüyorduk. Geçen hafta onsu 1,700 doları aşan sarı metal 1,550 seviyesine kadar geriledi. Bitcoin dün tek bir günde %30’den fazla, son 1 haftada ise %50’den fazla düştü. 
• Piyasaların güvenli liman olarak gördüğü ABD 10 yıllık devlet tahvilleri bile dün satılarak %0,80 seviyesine yükseldi. Peki ne mi alındı? Her şeyi satıldı, nakite dönüldü! Paniğin boyutunu anlatmaya çalışıyorum. Devam edeyim… 
• Piyasalarda var olan sert hareketin arkasında yatan ana neden kaldıraçlı işlemler. Basit bir anlatımla, 100 doları olan bir kişi 10 kaldıraç ile işlem yaparsa, işlem büyüklüğü 1,000 dolara tekabül ediyor. Bu durumda, %10'luk bir fiyat düşüşü, %100'lik bir portföy kaybı anlamına gelir ki, teorik olarak para sıfırlanıyor! 
• Kaldıraç da büyüdükçe, portföy kayıpları da o kadar fazla oluyor. Bu nedenle, fiyat seviyesi bir noktaya gelince, mevcut pozisyonlar niteliğine ve niceliğine bakılmaksızın satılıyor. Buna da piyasalarda “likidasyon” deniyor. 
• Koronafobia yüzünden ekonomilerin sudden stop – ani duruş riski ile karşı karşıya kalma riski göstermesi ardından, beklentilere paralel doktorlar peş peşe sahneye çıkmaya başladı. 
• Geçen hafta FED’in olağanüstü faiz indirimini, hafta ortası İngiltere Merkez Bankası takip ederken, dün sahneye çıkan Avrupa merkez bankası sürpriz bir karar alarak faizleri indirmese de, sene sonuna kadar 120 milyar Euro'luk ilave tahvil alımı, bankalara daha düşük sermaye rasyosu imkanı getirdi. 
• Akşam üzeri vakitlerinde ise, piyasalarda satışların çılgın bir noktaya ulaşması, ABD borsalarının %10 değer kaybını aşması ardından acıları dindirmek adına “baş hekim” bir kez daha sahneye çıktı. Kanser hastasının ağrılarını dindirmek isteyen FED, yüksek dozda morfin enjekte etti. 
• Piyasalarda var olan paniği azaltmak adında 1 ve 3 ay vadeli repo ihalesi açma kararı alan FED, bu kapsamda dün 500 milyar dolar 3 ay vadeli, bugün ise 500 milyar dolar 1 ay vadeli repo ihalesi yapılacak. Bu ihaleler haftalık bazda tekrar edilecek. 
• Basit bir matematikle, bilanço büyüklüğü yaklaşık 4,2 trilyon dolar olan FED’in bir ay boyunca bu operasyona devam etmesi, bilançosunun 8-9 trilyon dolar seviyesine yükselmesi anlamına geliyor. Akıllara ziyan bir hamle! Para ile mutluluk satın almak gibi… 
• Dün, Türk mali piyasaları da, koronafobia ve ani duruş riskine kayıtsız kalamadı. Borsa İstanbul gün içinde çift haneli kayıplara yaklaşırken, USD/TRY kuru tahminimize paralel 6,25 seviyesini test etmesi ardından gece geç saatlerde 6,32 seviyesine varan bir yükseliş kaydetti. 
• Yine de gelişmekte olan ülke para birimleri arasında en az hasar gören TL oldu. Bir tarafta yabancı yatırımcıların TL pozisyonlanmasının oldukça zayıf olması, öte yandan petrolün destekleyici duruşunu göz ardı etmemek gerekiyor. Mesela, enerji ihraç eden Rusya’ya bakarsak, Ruble, Dolar karşısında son 5 günde %15 değer kaybetti.  
• TCMB’nin açıkladığı son verilere verilerine göre, yerlinin dövizle aşkı; yabancının TL ile küskünlüğü devam ediyor. Yıl başına göre, TCMB rezervleri $11,3 milyar azalırken, sistemde var olan toplam DTH $8,1 milyar arttı. Yabancının hisse ve tahvil portföyü ise $4 milyar azaldı (bakınız grafik). 
• TCMB’nin 19 Mart tarihinde sonuçlanacak olağan PPK toplantısında küresel faiz indirim furyasına katılacağını düşünüyoruz. Ekonomiye destek vermek adına, reel faizin negatif olduğu bir ortamda, enflasyon ve dövize kaçış sorunları göz ardı edilmeli mi? Bu sorunun cevabını çok merak ediyoruz. 
• Volatilitenin vahşi boyutlara yükseldiği bu günlerde, fiyat seviyeleri üzerinde yorum yapmak takdir edersiniz oldukça zor. Virüs sorununa çare bulunmadan mevcut kanamalı sürecin toparlaması da kolay değil. Piyasaları da geren zaten bu.  
• Yavaş yavaş, hasar tespiti yaptıktan sonra, kulaklardan yeniden likidite fışkıracağı bir dönemde, hangi finansal varlık grubunun değer kazanabileceğini düşünmekte de yarar var. 
• Yatırım sınıfı olarak hisse senetleri ve EUR/USD paritesini ilk sıraya yazıyoruz. 
• Herkese güzel bir haftasonu dileriz.

 
USDTRY
 
Petrol fiyatlarının bir nebze de olsa TL’nin daha az hırpalanmasına neden olduğunu göz ardı etmeyelim. Kamu bankalarının da satışları nedeniyle USD/TRY’de yükseliş göreceli olarak daha yumuşak. Lakin, yukarı yönlü risk var. Basit bir bakış açısı ile, ilk olumsuzlukta, 6,43 seviyesi radar menziline girebilir.



Bitcoin

Virüs nedeniyle yaşanan fobia ve nakit ihtiyacı dün Bitcoin’in ağır yara almasına neden oldu. Bitcoin dün tek bir günde %30’den fazla, son 1 haftada ise %50’den düştü. Alım için zaman geldi, geliyor!



Dow Jones
 
ABD borsası Dow Jones, küresel kriz döneminde 17 ayda %54 düşmesi ardında son 1 ayda %28 değer kaybetti. 1 ayda 17 aylık hareketin yarısını yaptı! Asıl hareketin yeşil çizgi aşağı yönlü geçilmesi ile başlayacağından endişe ediyoruz (20,000).



Ons Altın
 
Altın ile ilgili görüşümüzü okurlarımız biliyor. Mali piyasalarda ne varsa dün satıldığı günde, belirsizlik dönemlerinde "güvenli liman" olarak talep gören ons altın dün 70 dolarlık düşüşle 1550 dolara kadar geriledi. Nedeni, nakit-likidite ihtiyacı. Altında asıl hareketin 1,540-1,570 bandının altında kapanış ile başlayacağını düşünüyoruz.



Borsa İstanbul

Mal ucuzken veya mal yangında alınır sözünden hareketle, oldukça ucuzlayan Borsa İstanbul için 90 bin seviyesine doğru yaklaşımlar, hisse senedi almak için büyük bir fırsat yaratacaktır! Nişancı (sniper) misali pusuda bekliyoruz.



TCMB rezervleri

TCMB’nin döviz rezervleri 11 Mart tarihinde 25,9 milyar dolar seviyesine geriledi. Yılbaşına göre bakılırsa, döviz rezervleri 11,3 milyar dolar azaldı.



Haftalık Para ve Banka İstatistikleri
 
TCMB her hafta Perşembe günü haftalık para ve banka istatistiklerini yayımlıyor. Buna göre, 06 Mart ile biten haftada, sistemden mevcut yabancı para mevduatlar (DTH) 201,7 milyar dolar ile bir önceki haftaya nazaran 2 milyar dolar artış kaydetti (tüm zamanların yeni rekoru). Dövizle işi olmayan gerçek kişiler (bireylerin) DTH’ı yaklaşık 0,44 milyar dolar artarken, tüzel kişilerin ise 1,5 milyar dolar arttı. Yılı 196,6 milyar dolar seviyesinde tamamlayan toplam DTH, 6 Mart haftasına göre bakıldığında 8,1 milyar dolar artış kaydetti.



Menkul Kıymet İstatistikleri

Her hafta Perşembe günü açıklanan bir diğer önemli rapor olan menkul kıymet istatistikleri, yurtdışı yerleşiklerin TL cinsi varlıklara olan iştahına ışık tutuyor. Buna göre, 06 Mart ile biten haftada, yurtdışı yerleşiklerin Devlet İç Borçlanma Senetlerinde pozisyonlanması 380 milyon dolar azalırken, hisse senetleri portföyleri de benzer bir şekilde 270 milyon dolar azaldı. Kümülatif olarak bakıldığında, bir haftada yaklaşık 0,7 milyar dolar azalmadan söz ediyoruz ki bu oldukça yüksek bir tutar. Bir diğer bakış açışı ile, yılbaşına nazara yabancıların devlet tahvili ve hisse senetlerinden 4 milyar dolar çıkış yaptığını görüyoruz.



Emre Değirmencioğlu (@emredegirmenci5)
Grup Müdürü • Group Manager
Hazine Bölümü • Treasury Department