Günlük Piyasa Bülteni

Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri 20/05/2025 - Salı

• Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Moody’s, ABD’nin kredi notunu 106 yıl sonra en yüksek seviye olan Aaa’dan Aa1’e düşürdü. Not indiriminin arkasında, borç yükünün 36 trilyon dolara ulaşması, faiz yükünün rekor seviyelere çıkması, Trump yönetiminin vergi indirimi yasa tasarısının borcu artıracağı endişesi (mali disiplin) ön plana çıktı.
• Moody's kararı ardından, dünyanın en büyük ekonomisine üç büyük derecelendirme kuruluşunun hiçbirinin AAA notu vermediğini de not edelim. Biraz daha büyük resme bakarsak, 2008 krizinden önce on beşi aşkın ülkenin yer aldığı bu elit grup artık yalnızca on bir üyeden oluşuyor. Almanya, İsviçre ve Hollanda gibi ülkeler hâlâ bu yüksek dereceyi korurken, borç endişesinin fiat para sistemine olan güveni sarsması ile yıllardır ön plana neden altın, bitcoin ve fiziki enstrümanları çıkardığımızı da okurlarımız daha iyi anlayacaklardır.
• Her ne kadar not indirimlerinin ABD varlıklarında kısa vadede ciddi bir satış baskısı yaratması beklenmese de, doların rezerv para statüsünün tarifeler nedeniyle tartışıldığı bir ortamda, tahvil getirilerinin bundan sonraki süreçte nasıl bir seyir izleyeceğini de hep birlikte takip edeceğiz. Mesela, Ağustos 2011'de ABD'nin notunun S&P, 2023 yılında ise Fitch tarafından düşürüldüğünde, 10 yıllık tahvil getirisi farklı bir performans sergilerken, bir yıl sonrasına bakarsak, en büyük 500 şirketin işlem gördüğü S&P500 endeksi ciddi mânâda yükseliş kaydetmiş. Tarih tekerrür eder mi? 
• Moody’s'in ABD'nin kredi notunu indirmesi ve Trump yönetiminin yeni vergi indirim paketine dair borç artışı endişeleri, dün Türk mali piyasalarının tatil konumunda olduğu günde, küresel mali piyasaların haftaya temkinli bir başlangıç yapmasına neden oldu. On yıllık ABD tahvil getirisi ilk nazarda %4,56 seviyesine kadar yükselerek son beş haftanın zirvesini test ederken, kapanışı Cuma günkü seviyelere yakın olarak gerçekleştirdi. Uzun vadeli (otuz yıllık) faizlerde ise, %5 seviyesinin hemen üzerine yükselerek son on sekiz ayın zirvesi test edilse de, kayıplarının büyük bir bölümünü telafi etmeyi başardığını da not edelim. Benzer bir şekilde, hisse senetleri de dalgalı seyir izlese de, kapanış itibariyle üç büyük endeksin geceyi yatay hatta hafif de olsa kazanımlarla tamamladığının altını çizelim.  
• Görüleceği üzere, piyasalarda panik havası olmasa da, Trump’ın yeni vergi indirimi paketi ve korumacı ticaret söylemleri, yatırımcılar nezdinde soru işaretlerini artırdı. Doların önde gelen para birimlerine göre değerini gösteren sepet kur DXY gerilerken, güvenli liman edası ile ön plana çıkan Japon Yeni, İsviçre Frangı ve Euro değer kazandı. Altının ons fiyatı %1 artışla 3,220 dolar seviyesine kadar yükselirken, Bitcoin, bütün bu kafa karışıklığının içerisinde dün 107bin dolar seviyesine kadar yükselerek rekor seviyesinin (109bin) eteğine kadar geldi. Gelişmelerin ardından Atlanta FED Başkanı Bostic, faiz indirimi beklentilerini sınırlayarak yılın geri kalan kısmında en fazla 25 baz puanlık indirim yapılabileceğini söyledi.
• Türk mali piyasalarında ise son günlerde egemen olan temkinli iyimser görünümün korunmaya devam edeceğini düşünüyoruz. TCMB'nin net yabancı para pozisyonu swap hâriç 28 Nisan valörlü işlemlerde 7,6 milyar dolar seviyesine kadar gerilemesi ardından en güncel rakamlarla 14,3 milyar dolar seviyesine kadar toparlanma kaydetti. Rezervler yavaşça artarken, CDS risk primi son on iki gündür kesintisiz bir şekilde düşerek 300 baz puanın altına sarmak suretiyle 21 Mart tarihine geri döndü. USDTRY kuru bebek adımları ile 38,80 seviyesinin hemen üzerine yükselirken, tahvil cephesinde ise bir miktar iyimserlikle getiriler gevşedi. Piyasada ise iş gören faiz (TL ref) son bir aydır olduğu üzere %48,99 seviyesinde yer almaya devam ettiğin de not edelim. 
• TCMB'nin bir sonraki olağan PPK toplantısının 19 Haziran tarihinde olduğunu hatırlatalım. Faiz oranlarında her ne kadar bir değişim beklemesek de, TCMB'nin fonlamayı %46 olan bir hafta vadeli repo ihalelerine döndürerek sıkı duruşunu bir nebze de olsun gevşetebileceğini düşünüyoruz. Türk Lirası referans faize göre bakılırsa böyle bir hamle üç puanlık bir indirimi anlamına geldiğinin altını çizelim. Ilımlı havanın bozulmayacağı görüşünden hareketle, politika faizinde direkt indirim ise Temmuz toplantısında olacağını düşünüyoruz. Reel sektörde çarklar durma noktasına gelirken ve krediye ulaşımın da en son açıklanan makro ihtiyati tedbirlerle daha da zorlaştığını düşünülürse, TCMB'nin de ilk fırsatta faiz indirimine yeniden yönelmek isteyeceğini öngörüyoruz.  
• ABD Başkanı Trump, Rusya Devlet Başkanı Putin ile yaptığı iki saatlik telefon görüşmesinin ardından Rusya ve Ukrayna'nın "derhal ateşkes görüşmelerine başlayacağını" duyurdu. Putin de açıklamasında, bir barış mutabakatı için Ukrayna ile çalışmaya hazır olduklarını söyledi. Trump, Vatikan’ın müzakerelere ev sahipliği yapmakla ilgilendiğini belirtirken, Ukrayna ise ABD, AB ve İngiltere'nin dahil olduğu üst düzey bir barış zirvesi çağrısı yaptı. ABD Başkan Yardımcısı Vance, sürecin çıkmaza girmesi durumunda ABD barış masasından çekilebilir mesajı verdi. Avrupa liderleri Moskova üzerindeki baskıyı artırmak için yeni yaptırımlar planlarken, Putin ise ateşkes için ön koşullar öne sürmeye devam ettiğini görüyoruz. Tarafların geçen hafta İstanbul'da yaptığı ilk yüz yüze görüşmeden somut bir sonuç çıkmamıştı. Gelişmeleri yine de olumlu olarak değerlendiriyoruz. Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı son üç gündür 65 dolar seviyelerinde kalmaya devam etti.
• Yeni gün başlangıcında, Asya piyasalarında yeşil rengin hâkim olduğunu görüyoruz. ABD’nin kredi notunu düşürmesine rağmen piyasaların soğukkanlı kalabildiklerini görüyoruz. ABD Hazine tahvillerinde yaşanan satış yatışırken, MSCI Asya-Pasifik endeksi yedi ayın zirvesine yakın seyretti. Öte yandan, dünyanın iki numaralı ekonomisi olan Çin, ticaret savaşı risklerinin yeniden tırmandığı bir dönemde ekonomik ivmeyi desteklemek amacıyla bir yıllık gösterge borç verme faiz oranını 10 baz puan indirerek %3,0’e, beş yıllık olanı ise aynı oranda indirimle %3,5 seviyesine çekti. Ekim 2024’ten bu yana ilk kez gerçekleşen bu adım, büyük devlet bankalarının da mevduat faizlerini indirmesiyle eş zamanlı geldi. Yetkililer, tüketimi canlandırmayı ve kredi büyümesini desteklemeyi hedeflerken, ticaret savaşında ABD ile varılan doksan günlük ertelemenin ardından geniş çaplı teşvik beklentileri ötelenmiş görünüyor. Çin'in yapmış olduğu faiz indirim hamlesine rağmen, %5 civarında hedeflenen büyümenin mevcut görünümle zorlayıcı olduğunu düşünüyoruz. Yaz aylarında yeni bir indirimin daha ufukta görünürken, gözler ABD-Çin ticaret görüşmeleri üzerinden olmaya devam edecektir.
• Her ne kadar piyasalar soğukkanlı kalabilmeyi başarsalarda da, ABD'de borç yüküne dair endişeler artarken, Trump’ın vergi indirimlerini uzatacak yasa tasarısı bu hafta oylanacak. Tasarının kamu borcunu 10 yılda 3-5 trilyon dolar artırabileceğini okuyoruz. FED faiz indirimi için bekle-gör tutumunu sürdürürken, piyasalar bu yıl iki kez faiz indirimi beklemeye devam ediyor. ABD borsalarının vadeli işlemlerinde hafif de olsa kırmızı renk dikkatimizi çekiyor. Mali piyasaların gündeminde bugün Türkiye cephesinde tüketici güven endeksi takip edilebilir.